ΤΩΡΑ ΤΟ ΜΕΛΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ...
Διατηρητέο μνημείο το Λωβοκομείο
Μια μελέτη και συλλογή στοιχείων στη χώρα μας, για το χαρακτηρισμό ενός κτηριακού συνόλου, και όχι μόνο, σε διατηρητέο μνημείο, πόσο μπορεί να κρατήσει;
Την απορία θα μας λύσει η υπηρεσία νεοτέρων μνημείων και τεχνικών έργων Βορείου Αιγαίου που καλείται να διεκπεραιώσει το παραπάνω έργο, με βάση την παρακάτω απάντηση του υφυπουργού Πολιτισμού Γ. Νικητιάδη σε ερώτηση βουλευτών της «Δημοκρατικής Αριστεράς»:
«Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 7618/10.12.2010 ερώτησης των Βουλευτών κ.κ. Φώτη Κουβέλη, Θανάση Λεβέντη, Νίκου Τσούκαλη και Γρηγόρη Ψαριανού και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Το Λωβοκομείο ή Λεπροκομείο της Χίου βρίσκεται στις παρυφές της πόλης, στην περιοχή Κοφινάς, στην αριστερή όχθη του ρέματος Καντήλα, μέσα σε ένα έντονο και ποικίλο φυσικό περιβάλλον και είναι το μακροβιότερο υγειονομικό ίδρυμα στον ελλαδικό χώρο.
Ιδρύθηκε από τους Γενουάτες το 1378 και λειτούργησε ως το 1959 με μοναδική περίοδο διακοπής τα έτη 1822 έως 1835 κατά τα οποία το νησί ερήμωσε λόγω της Σφαγής. Το 1881, το Λωβοκομείο καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό από το μεγάλο σεισμό, αλλά το 1909 με τη συνδρομή της Λονδινείου Επιτροπής αλλά και πολλών εύπορων Χίων του Λονδίνου και του Παρισιού, με πρωτοστάτες την οικογένεια Λ. Καλβοκορέση, κατασκευάστηκαν από την αρχή υπερσύγχρονες και πολυτελείς για την εποχή εγκαταστάσεις. Τη μελέτη είχε επιμεληθεί ο μηχανικός Ιωάννης Βερεκέτης. Το Λωβοκομείο της Χίου έκλεισε οριστικά το 1962, με νόμο, καθώς η αρρώστεια είχε γιατρευτεί. Το κτήριο του Λωβοκομείου, παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό και κατασκευαστικό ενδιαφέρον, καθώς διαρθρώνεται με βάση τη λειτουργική τυπολογία των πτερύγων και των μικρών διαμερισμάτων και με τεχνοτροπία σύγχρονη για την εποχή, πιθανόν επηρεασμένη από ευρωπαϊκά πρότυπα. Αξιοσημείωτη είναι και η διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου των εγκαταστάσεων με την ύπαρξη δύο παράλληλων διαδρομών κατά μήκος του συγκροτήματος, που βρίσκονται σε διαφορετικά επίπεδα, δίνοντας τη δυνατότητα στον επισκέπτη να έχει διαφορετικές οπτικές γωνίες μέσα στο χώρο, συμπεριλαμβάνοντας κατασκευές όπως βοτσαλωτά, κρήνες, βοηθητικά κτίσματα και τη βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Υπακοής, μέσα στην οποία σώζονται ακόμα σπαράγματα αγιογραφιών στους τοίχους.
Όλο αυτό το έργο, καθώς και η ευθύνη της λειτουργίας του, παραδόθηκε από τους δωρητές στην Ανωτέρα Ενοριακή Αντιπροσωπεία, μετά την κατάργηση της οποίας πέρασε, δίχως να λειτουργεί πλέον, στην κυριότητα του Δήμου Χίου. Σήμερα, το Λωβοκομείο αποτελεί εκτός από ένα πανέμορφο αρχιτεκτονικό σύνολο, ένα χώρο μνήμης, πλήρη τεκμηρίων από τη διαβίωση των ασθενών, που αποτελούν πολύτιμο υλικό για τη μελέτη νοσηλευτικών πρακτικών ακόμη και σε διεθνές επίπεδο. Προσωπικά αντικείμενα, εγχάρακτα ή γραμμένα με μολύβι μηνύματα των ασθενών στους τοίχους, φαρμακευτικό υλικό, ιατρικά εργαλεία, είδη ιματισμού, κλινοστρώματα, αρχεία και τεχνικός εξοπλισμός απαραίτητος για την τότε λειτουργία του βρίσκονται ακόμα εντός των κτηρίων.
Η Υπηρεσία Νεοτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου διενεργώντας αυτοψία στο κτήριο και στον περιβάλλοντα χώρο του κατέγραψε φωτογραφικά όλα τα παραπάνω στοιχεία και βρίσκεται στη φάση συλλογής επιπλέον ιστορικών, κοινωνικών και αρχιτεκτονικών πληροφοριών ώστε να προχωρήσει στη διαδικασία χαρακτηρισμού του ως διατηρητέου σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 6 του Ν. 3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς», καθόσον το συγκρότημα διακρίνεται για την αρχιτεκτονική του αξία, αποτελεί μαρτυρία του ανθρώπινου βίου και των ιστορικών και κοινωνικών δρώμενων της εποχής στον ελλαδικό χώρο και συγκροτεί σημαντικό παράγοντα για τη συνέχεια της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και της ιστορικής μνήμης.
Κατά την έννοια των ανωτέρω το ΥΠ.ΠΟ.Τ. θεωρεί αναγκαία τη λήψη από τους ιδιοκτήτες των άμεσων μέτρων διαφύλαξης και προστασίας του Λωβοκομείου, έτσι ώστε στη συνέχεια, με τη συνεργασία των αρμοδίων παραγόντων, να ληφθούν μέτρα ανάδειξής του».
Πηγή: Εφημερίδα Η ΑΛΗΘΕΙΑ (10/1/2011 σελ. 19)
Μωρέ ευαισθησίες...
ΝΑ ΤΟ ΦΤΙΑΞΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟ ΠΡΟΣΕΧΕΙ Ο ΔΗΜΟΣ ΧΙΟΥ, ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟ ΥΠ.ΠΟ. ΓΙΑ ΤΟ ΛΩΒΟΚΟΜΕΙΟ
Για πολλά χρόνια ακόμη, το Λωβοκομείο θα εξακολουθήσει να είναι έρμαιο στις διαθέσεις του χρόνου, των στοιχείων του καιρού και των κλοπών, αφού η πολιτεία, για μια φορά ακόμη, δεν δείχνει διατεθειμένη να το προστατέψει και εξακολουθεί να μεταθέτει τις ευθύνες διάσωσης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση χωρίς να της παρέχει και την αναγκαία οικονομική στήριξη.
Η απάντηση του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού στην ερώτηση που κατέθεσαν στη βουλή οι βουλευτές Φ. Κουβέλης, Θ. Λεβέντης, Ν. Τσούκαλης και Γρ. Ψαριανός, είναι αόριστη, ασαφής και ανούσια, όπως την χαρακτηρίζει και ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Χίου Ν. Σμυρνιούδης, με το δικαίωμα του φορέα που έχει ανακινήσει το θέμα και παρακολουθεί τις εξελίξεις, χωρίς να έχει άλλες δυνατότητες από το να προσπαθεί τουλάχιστον να το κρατά στην επικαιρότητα, προσδοκώντας ότι κάτι μπορεί να προκύψει κάποτε.
Στην απάντησή του ο υφυπουργός Γ. Νικητιάδης επαναλαμβάνει ότι το ίδρυμα ανήκει στο Δήμο Χίου, τον οποίο καλεί να λάβει τα αναγκαία άμεσα μέτρα διαφύλαξης και προστασίας, έτσι ώστε στη συνέχεια με τη συνεργασία των αρμόδιων παραγόντων να γίνουν τα έργα ανάδειξής του.
Οι «αρμόδιοι παράγοντες» είναι, χωρίς να αναφέρεται στο έγγραφο καμία πρακτική αναφορά και δέσμευση, η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και τεχνικών Έργων Β. Αιγαίου, που μετά την πρώτη αυτοψία που έχει ολοκληρώσει, συλλέγει και άλλα κοινωνικά και ιστορικά στοιχεία για να προχωρήσει στη διαδικασία του χαρακτηρισμού του ως διατηρητέου.
«Δεν περιμέναμε κάποια άλλη απάντηση, κάτι ουσιαστικότερο. Δίνει ένα μήνυμα στο Δήμο και τίποτα άλλο. Δεν αναφέρει οικονομικά δεδομένα, αλλά ίσως τώρα με το νόμο Καλλικράτη, οι δήμοι να έχουν μεγαλύτερη ισχύ παρέμβασης. Ίσως όλοι οι φορείς με την κατάλληλη συνεργασία να καταφέρουν κάτι στην κατεύθυνση της αναβάθμισης, αν τους δοθούν χρήματα», προσθέτει ο Ν. Σμυρνιούδης, υπογραμμίζοντας ότι ο Ιατρικός Σύλλογος από την πλευρά του δε θα αφήσει το θέμα να ξεχαστεί και θα επιδιώξει να έχει μια πρώτη ενημερωτική επαφή με τη νέα δημοτική αρχή.
Δ.Μ.
Πηγή: Εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ (10/1/2011 σελ. 5)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου