΄Οσιος Ευστράτιος ο Θαυματουργός «Ο εν Ολύμπω Βιθυνίας και εν τη ομωνύμω Νήσω ασκήσας»

Βίος, θαύματα κ.α. πληροφορίες

Ο Όσιος Ευστράτιος (751-846 μ.Χ.) καταγόταν από την κωμόπολη Βιτζιανή της Ταρσίας (αρχαίας Ταρσού της Βιθυνίας). Οι γονείς του Γεώργιος και Μεγεθώ ήταν ευσεβείς και ευκατάστατοι και του έδωσαν πολύ καλή ανατροφή και μόρφωση. Όταν έγινε 2Ο χρόνων εγκατέλειψε τα εγκόσμια και πήγε να μονάσει στην Ι. Μονή των Αυγάρων ή Αγαύρων του Ολύμπου της Βιθυνίας της Μικράς Ασίας. Εκεί βρίσκονταν ήδη δύο θείοι του, από τη μητέρα του, ο Γρηγόριος και ο Βασίλειος, που διακρίνονταν για τις αρετές τους, όπως στη συνέχεια και ο ίδιος. Υπηρετούσε με προθυμία και ταπείνωση όλους τους αδελφούς και περιφρονούσε τα επίγεια αγαθά. Το μόνο που είχε στην κατοχή του ήταν ένα τρίχινο ράσο κι ένα ύφασμα από μαλλί προβάτου, πάνω στο οποίο αναπαυόταν, όπου κι αν βρισκόταν. Πρόκοψε τόσο σε αρετές, που σύντομα έγινε Ηγούμενος της Μονής. Όταν ο Λέων ο Ε΄ ο Αρμένιος ανέτρεψε μ’ επανάσταση τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Β΄ τον Τραυλό και ανεκίνησε την αίρεση της 2ης Εικονομαχίας (813 μ.Χ.), πολλοί μοναχοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα Μοναστήρια τους. Το ίδιο έκανε και ο Ευστράτιος, μετά από συμβουλή του Οσίου Ιωαννικίου του Μεγάλου.

Το 82Ο μ.Χ., όταν πέθανε ο Λέων ο Ε΄, ο Ευστράτιος επέστρεψε στη Μονή του. Εκεί τη μέρα δούλευε ακούραστα μαζί με τους αδελφούς και τις νύχτες τις περνούσε με αγρυπνία, γονυκλισίες και προσευχές. Με τη σκληρή άσκηση, τη μελέτη, τις νηστείες και τη συνεχή προσευχή έφτασε σε τέτοια ύψη αρετών, που αναδείχτηκε ένας από τους Οσιώτερους Πατέρες της εποχής του. Αξιώθηκε μάλιστα να κάνει αμέτρητα θαύματα, ενώ ακόμα βρισκόταν στη ζωή, γι’ αυτό και ονομάστηκε «Θαυματουργός».

Όταν κατάλαβε, ότι πλησιάζει η ώρα της εξόδου του, κάλεσε τους αδελφούς και μεταξύ άλλων τους είπε : Τα επίγεια αγαθά παρέρχονται και μόνο τα ουράνια είναι αιώνια. Αγωνιστείτε να τα κατακτήσετε και ο Θεός θα είναι πάντα μαζί σας.

Η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του στις 9 Ιανουαρίου.

Το 2ΟΟ2, ο κ. Ευστράτιος Λάζαρος (88 χρόνων τότε) είδε στον ύπνο του δύο φορές τον Όσιο Ευστράτιο (αν και δε γνώριζε την ύπαρξή του) και του ζήτησε να του χτίσει Ναό, σ’ ένα συγκεκριμένο μέρος ενός χτήματος της Εκκλησίας, που συνόρευε με το δικό του, στο χωριό Λαδά του Ταϋγέτου Μεσσηνίας (ίσως ο τόπος αυτός να μοιάζει με τον Όλυμπο της Βιθυνίας). 

Ο γιος του Βασίλειος, που ήταν οικοδόμος, ανέλαβε εξ ολοκλήρου την ανοικοδόμησή του (2ΟΟ3), με τη βοήθεια μόνο δύο εργατών. Με τη Χάρη του Οσίου ξεπεράστηκαν όλα τα εμπόδια και πολύ σύντομα, στις 9 Ιανουαρίου του 2ΟΟ4, έγινε η πρώτη Θ. Λειτουργία. Πιθανόν να είναι ο πρώτος και μοναδικός Ναός του «εν λειτουργία» στον Ελλαδικό χώρο (3/2014).

Όταν τελείωσαν όλες οι εργασίες, δεν υπήρχε ούτε Εικόνα, ούτε Ακολουθία του Οσίου. Βρέθηκαν, εντελώς τυχαία, το 2ΟΟ5, μετά από επίμονη αναζήτηση, στο ομώνυμο Νησάκι «΄Αγ. Ευστράτιος», όπου, σύμφωνα με την τοπική-θρησκευτική παράδοση, έζησε αρκετά χρόνια ο Όσιος, σαν ερημίτης, σε μία Σπηλιά της Β.Α. πλευράς του Νησιού (στην περιοχή Αλονίτσι), που οι ντόπιοι τη λένε «Τ’ ΄Αη-Στρατιού». Απ’ αυτή, μετά το φοβερό σεισμό του 1968, σώζεται μόνο ένα μέρος και η είσοδος στο εσωτερικό της είναι επικίνδυνη.

Οι κάτοικοι του Νησιού τον θεωρούν προστάτη τους, όπως και τους πέντε Μάρτυρες (13/12), ένας από τoυς οποίους είναι ο Μεγαλομάρτυρας ΄Αγ. Ευστράτιος. Για να τους ξεχωρίζουν, λόγω της συνωνυμίας των δύο Αγίων, αποκαλούν τον μεν Όσιο «Γέρο», το δε Μάρτυρα «Νέο» και ισχυρίζονται, ότι το Νησάκι τους, που άλλαξε κάποτε τ’ όνομά του, πήρε τιμητικά το δικό του.

Με αφορμή τις πληροφορίες αυτές, που μας δόθηκαν από ντόπιους, μετά από μία εσωτερική παρότρυνση, αρχές του 2013, ξεκίνησε μία έρευνα, προκειμένου να μάθουμε περισσότερα και προπάντων να συγκεντρώσουμε έγκυρα στοιχεία, που θ’ αποδεικνύουν, ότι η θρησκευτική παράδοση του εν λόγω Νησιού είναι πέρα για πέρα αληθινή, με απώτερο σκοπό να έρθουν κάποια στιγμή στο φως της δημοσιότητας. Ανακαλύψαμε λοιπόν, ότι ο Όσιος έζησε πράγματι εκεί, κάποια περίοδο της ζωής του, παρόλο που δεν αναφέρεται κάτι σχετικό στους Συναξαριστές, όπως προκύπτει από τα παρακάτω: 

Την προφορική μαρτυρία της κας Ευαγ. Γκέκα, συζύγου του π. Άγγελου, η οποία θυμάται και διηγείται δύο περιπτώσεις, που άτομα από μακρινά μέρη επισκέφθηκαν το Νησί τους, γιατί είδαν στον ύπνο τους τον Όσιο, χωρίς να τον γνωρίζουν και τους ζήτησε να πάνε να κάνουν λειτουργία στο σπίτι του, όπως αποκάλεσε το Νησάκι του. Τους έδωσε μάλιστα και οδηγίες για να το βρουν. Τι πιο τρανή απόδειξη απ’ αυτή, ότι ο Όσιος έζησε και σ’ αυτόν τον τόπο; Εξάλλου, πώς θα μπορούσαμε να παραβλέψουμε μια τοπική-θρησκευτική παράδοση, που διατηρήθηκε άσβεστη πάνω από 1.150 χρόνια;

Τη γραπτή μαρτυρία του αείμνηστου Εμ. Ευσταθίου, που υπήρξε Γραμματέας του Νησιού, ο οποίος, στο βιβλίο του «Η Νήσος Αγ. Ευστράτιος» (1971), αναφέρει τα εξής : Σε παλιό χειρόγραφο βιβλίο, το οποίο βρισκόταν στο Ναό των πέντε Μαρτύρων, αλλά αργότερα, όταν το αναζήτησα δε βρέθηκε, διάβασα ότι ο Ευστράτιος από τη Βιτζιανή της Προύσας... ευρισκόμενος σε ιστιοφόρο πλοίο, προσπαθώντας να διαφύγει, εξαιτίας του διωγμού των μοναχών (προφανώς κατά την περίοδο της 2ης Εικονομαχίας) και ενώ αυτό έπλεε κοντά στη Β.Α. ακτή του Νησιού, λόγω της μεγάλης θαλασσοταραχής, επειδή υπέφερε από φοβερή ναυτία, ζήτησε από τον πλοίαρχο να τον βγάλει στην ξηρά, όπου πράγματι αποβιβάστηκε και ζούσε σε μία Σπηλιά, εντός της οποίας σώζεται ένα εικονοστάσιο πελεκημένο στο βράχο και πάνω από αυτό υπάρχει ένας σιδερένιος κρίκος για ανάρτηση καντηλιού. Και λίγο πιο κάτω γράφει : «... άγνωστον εάν απεβίωσεν επί της Νήσου...».

Τις πληροφορίες που αντλήσαμε από διάφορες πηγές, σύμφωνα με τις οποίες, το Νησί αυτό, στις αρχές του 15ου αι. μ.Χ., ονομαζόταν στα Τούρκικα ΒΟΖ ΡΑΡΑS ή BOZ BABAS, από ένα εγκαταλελειμμένο τάφο που υπήρχε εκεί, μέσα στον οποίο πίστευαν, ότι βρίσκεται ο BOZ PAPAS ή ΒΟΖ ΒΑΒΑS, δηλ. ο ΄Οσιος Ευστράτιος (πιθανόν ο τάφος αυτός να προήλθε από ανακομιδή των Ι. Λειψάνων του).

Σχετικά με το θέμα αυτό, ο Γερμανός φιλόλογος και αρχαιολόγος CARL FREDRICH, στο σύγγραμμά του HALONNESOS, POZEN 1905, αναφέρει, ότι με τον Όσιο συσχετίστηκε ένας παλιός τάφος και από τους ντόπιους τ’ όνομά του έγινε όνομα του Νησιού. Σε κάποιο άλλο σημείο αυτού γράφει, ότι στο Ναό των πέντε Μαρτύρων φυλασσόταν ένα χειρόγραφο, που αφορούσε τη ζωή του Οσίου στον τόπο αυτό και λυπάται, που δε βρήκε τον καιρό να το διαβάσει, κατά την επίσκεψή του στον «Άη-Στράτη». 

Τ’ αναφερόμενα στο «Νεώτερο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου», σύμφωνα με τα οποία το Νησί πήρε τ’ όνομά του από τον τάφο του Οσίου, όπως και ο ομώνυμος οικισμός.

Πιθανόν και ο ΄Αγ. Αθανάσιος ο Αθωνίτης, ο οποίος επισκεπτόταν το Νησί, ν’ αναφέρει κάτι στα χειρόγραφά του για τον Όσιο Ευστράτιο. 

Επίσης ο ΄Αγ. Θεόδωρος ο Στουδίτης, ένα μέρος της ζωής του οποίου συμπίπτει με την του Οσίου. Στο βιβλίο του «Επιστολές» υπάρχουν δύο προς τον Ηγούμενο Ευστράτιο, αλλά δεν αναφέρεται σε ποιά Μονή ανήκε, ούτε έχουν πληροφορίες που μας ενδιαφέρουν. Ποιος ξέρει; Ίσως ο Όσιος να ήταν ένας από τους 1.ΟΟΟ μοναχούς, οι οποίοι συμμετείχαν στο συλλαλητήριο, που οργάνωσε ο Στουδίτης στην Κων/πολη, σ’ ένδειξη διαμαρτυρίας για την απαγόρευση της προσκύνησις των Εικόνων, γι’ αυτό και φυλακίστηκε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα και τότε η πολιτική εξουσία επέβαλε σαν ηγούμενο της Μονής του τον αιρετικό Αντώνιο (βλ. βίο Οσίου Ιωαννικίου). Μετά απ’ όλα αυτά, πιθανόν να έφυγε πικραμένος μακριά και βρέθηκε, τυχαία, σ’ εκείνο το ερημονήσι.

Μερικοί ισχυρίζονται, ότι το ομώνυμο Νησί μπορεί να πήρε τ’ όνομά του από το Ναό των πέντε Μαρτύρων (13/12), που παλιότερα ήταν ο Μητροπολιτικός Ναός του Νησιού και οι ντόπιοι τον έλεγαν «Άγ. Ευστράτιο», όπως δηλ. ονομάζεται ο ένας από τους εν λόγω Αγίους. Δυστυχώς όμως, δεν είναι γνωστή ούτε η ακριβής χρονολογία της πρώτης ανέγερσης αυτού (η 2η έγινε το 1633), ούτε η της αλλαγής του ονόματος του Νησιού, ώστε να συσχετιστούν και ν’ αποδειχθεί, κατά πόσο ευσταθεί και η άποψη αυτή.

Ναό του Οσίου δεν είχαν στο Νησάκι του. Υπήρχε εκεί μεγάλη Εκκλησία των πέντε Μαρτύρων, στην οποία τιμούσαν και τον Όσιο. Κάθε χρόνο στη μνήμη τους γινόταν πανηγυρική Θ. Λειτουργία στις 13/12 και 9/1 αντίστοιχα. Όταν όμως έγινε ο σεισμός του 1968, έπαθε ζημιά και δυστυχώς κατεδαφίστηκε. Αλλά σώζονται ακόμα αρκετά υπολείμματα (όπως π.χ. η Αγία Τράπεζα, ένα μέρος του εξωτερικού τοιχίου κ.α.), γιατί μια αόρατη δύναμη λες κι εμπόδιζε την κατεδάφισή της. Και όταν η μπουλντόζα κινδύνεψε να πέσει στο διπλανό γκρεμό, φοβήθηκαν και σταμάτησαν. Από τον όγκο των ερειπίων που είδαμε σε μία φωτογραφία, καταλάβαμε, ότι η πληροφορία αυτή είναι πέρα για πέρα αληθινή. Το αξιοπερίεργο δε είναι, ότι, ενώ προσφέρθηκαν χρήματα για την ανοικοδόμησή της, παρουσιάστηκαν πάρα πολλά εμπόδια και τελικά δεν ξαναχτίστηκε. Γιατί άραγε; Το μέλλον θα δείξει. 

Η Κοινότητα του Νησιού ανέγειρε πρόσφατα Εκκλησάκι του Οσίου κοντά στη Σπηλιά του, στην περιοχή Αλονίτσι, αλλά δεν έχει τεθεί ακόμα σε λειτουργία (3/2014). 

Πριν από αρκετά χρόνια κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τίτλο «Τα Μοναστήρια και οι Άγιοι του Ολύμπου της Βιθυνίας» (Εκδ. ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ/Θεσ/νίκη), στο οποίο υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για τον Όσιο Ευστράτιο, τη Μονή των Αυγάρων και τα θαύματά του «εν ζωή και μετά θάνατον» (βλ. και στο βίο Οσίου Ιωαννικίου). Τις παρέδωσε ο μοναχός που τον διαδέχτηκε στο Μοναστήρι αυτό. Σύμφωνα με το βιογράφο του έζησε 95 χρόνια και κοιμήθηκε το 846 μ.Χ. σ’ ένα Μετόχι της Μονής του, στην Κων/πολη, αλλά το Ι. Σκήνωμά του, όταν πέρασαν 40 μέρες, μεταφέρθηκε στο Μοναστήρι των Αυγάρων και επιτελούσε πολλά θαύματα. 

Αποσπάσματα του βιβλίου που αναφέρθηκε παραπάνω (τα οποία αφορούν τον Όσιο Ευστράτιο), μπορεί να βρει κανείς και στο INTERNET, στην ιστοσελίδα «Μοναστήρια Ολύμπου Βιθυνίας» (Κώδ. Παρισίων 1571). Παρόμοιες, αλλά πολύ περισσότερες πληροφορίες, όσον αφορά τα θαύματα του Αγίου (33 σελ.), υπάρχουν στα βιβλίο «Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη» του Παπαδόπουλου Κεραμέως. Είναι οι ίδιες μ’ αυτές που σώζονται μέχρι σήμερα στη Βιβλιοθήκη του SAΙNT MICHEL των Βολλανδιστών Πατέρων στις Βρυξέλλες (βλ. «Ανάλεκτα Ιεροσολυμιτικής σταχυολογίας»).

Συγκλονίζεται κανείς, όταν διαβάζει τα θαύματά του. Σε τι ύψος αγιότητας είχε φθάσει, Θεέ μου! Τυφλούς, άλαλους, κωφούς, παράλυτους κ.α. θεράπευσε, αλλά και νεκρούς ανέστησε και απάλλαξε δαιμονισμένους από τα δαιμόνια που τους βασάνιζαν, όχι μόνο όσο βρισκόταν στη ζωή, αλλά και μετά την Κοίμησή του. Συμπονούσε και συνέπασχε με τους πάσχοντες. Έκανε ό,τι μπορούσε για ν’ απαλύνει τον ανθρώπινο πόνο. Ευεργετούσε όχι μόνο τους ανθρώπους, αλλά και τα ζώα. Ήταν δε τόσο ταπεινός, που όποιον θεράπευε του ζητούσε να μην πει τίποτα σε κανένα.

Μελετώντας προσεκτικά τους ύμνους της Ακολουθίας του, που γράφτηκε στο Άγιο Όρος το 1931, κατόπιν παραγγελίας για το συγκεκριμένο Νησί, από άγνωστο υμνογράφο, ο οποίος βασίστηκε σε κάποιο παλιό χειρόγραφο, που φυλασσόταν στο Ναό των πέντε Μαρτύρων, αλλά δυστυχώς χάθηκε, βρίσκουμε πληροφορίες που δεν υπάρχουν στον επίσημο βίο του, όπως π.χ. τις εξής : Έφτασε σε τέτοια ύψη αρετής, που του δόθηκαν πλάκες γραμμένες από το χέρι του Θεού, όπως κάποτε στο Μωυσή. (Τι να έγραφαν άραγε και πού να βρίσκονται;). Είδε τα οπίσθια του Θεού κ.α.

Σύμφωνα δε με μία πληροφορία που τη βρήκαμε στο ΙΝΤΕRΝΕΤ – και συγκεκριμένα σ’ εργασία των μαθητών του Γυμνασίου του Αγ. Ευστρατίου (2ΟΟ4-2ΟΟ5) - στο εν λόγω χειρόγραφο αναφερόταν, ότι ο Όσιος έζησε στο ομώνυμο Νησάκι τα τελευταία χρόνια της ζωής του και σ’ αυτό κοιμήθηκε. Όμως στην Ακολουθία του δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο, ούτε έχει βρεθεί μέχρι τώρα κάποιος που να λέει, ότι έχει διαβάσει το χειρόγραφο. Μήπως κατέληξαν στο συμπέρασμα αυτό, λόγω του εγκαταλελειμμένου τάφου που υπήρχε στο Νησί και τον απέδιδαν στον Όσιο Ευστράτιο; Γιατί δεν είναι δυνατόν, τα Ι. Λείψανά του να βρίσκονταν στη Μονή του και ταυτόχρονα στον τόπο αυτό. Το πιθανότερο είναι, ο τάφος του να προήλθε, αργότερα, από ανακομιδή αυτών, οπότε κάποια στιγμή μπορεί να τ’ αποκαλύψει.

Απ’ όσα αξιοθαύμαστα συμβαίνουν, από τότε που χτίστηκε ο Ναός του Οσίου στο χωριό Λαδά του Ταϋγέτου και απ’ ό,τι έχουμε διαβάσει μέχρι τώρα, συμπεραίνουμε, ότι πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο ΄Αγιο – άγνωστο, δυστυχώς, στον περισσότερο κόσμο – που ήρθε η ώρα να διαδοθεί η Χάρη Του, προς δόξα και τιμή του, όπως συνέβη πρόσφατα και με άλλους Αγίους. 

Το 2011 η Ακολουθία του Οσίου Ευστρατίου, που βρέθηκε στο Νησάκι του, με τη φροντίδα του π. Παταπίου του Αγ. ΄Ορους, τυπώθηκε «δωρεάν» από τις εκδόσεις «ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ» κι έκτοτε διακινείται από το Βιβλιοπωλείο «ΝΕΚΤ. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ» (τηλ. 210/3224819). Επειδή δε βρήκαν παλιά Εικόνα του Οσίου, στο εξώφυλλό της έβαλαν μία σύγχρονη αγιογραφία (δωρεά) του κ. Κων. Δημητρέλλου, που παραγγέλθηκε ειδικά για το σκοπό αυτό. Μας θυμίζει τον ταπεινό, ηλικιωμένο μοναχό, που είδε στον ύπνο του ο γέροντας, ο οποίος έχτισε το Ναό του στο Λαδά Ταϋγέτου και η Εικόνα της Παναγίας που κρατάει τους αγώνες του κατά των Εικονομάχων.

Αλλά και ο π. Πατάπιος, της Καλύβης του Αγ. Ακακίου του Αγ. ΄Ορους, αγιογράφησε μία άλλη, σύγχρονη, φορητή, βυζαντινή Εικόνα του, όπου εικονίζεται να βαστάει το Ναό του στο Λαδά. 

Δυστυχώς όμως, αγιογραφήθηκαν και οι δύο χωρίς πρότυπο, γιατί δεν κυκλοφορεί παλιά Εικόνα του.

Το 2013, κατόπιν παραγγελίας της οικογένειας του κ. Βασ. Λαζάρου και με τη μεσολάβηση και ευλογία του Σεβ. Μητροπολίτη Λήμνου και Αγ. Ευστρατίου κ.κ. Ιεροθέου, γράφτηκε και ο Παρακλητικός του Κανόνας, από την καταξιωμένη υμνογράφο, Καθηγουμένη Ισιδώρα της Ι. Μονής Αγ. Ιεροθέου (Μέγαρα Αττικής), τροπάρια (ποιήματα) της οποίας υπάρχουν και στην Ακολουθία του (συμπλήρωσαν ελλείψεις ή αντικατέστησαν κάποια, όπου κρίθηκε αναγκαίο).

Είθε κάποια μέρα να τιμάται όχι μόνο στο Νησάκι του και στο χωριό Λαδά του Ταϋγέτου, αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως και τόσοι άλλοι ΄Αγιοι της Εκκλησίας μας.

«Κατ’ επιθυμίαν» του Οσίου Ευστρατίου, στο Ναό του στο Λαδά, τη μέρα της γιορτής του, θα τιμώνται και οι φίλοι του οι πέντε Μάρτυρες. όπως επί αρκετούς αιώνες τιμούσαν στο ομώνυμο Νησάκι και τους έξι Αγίους στον ίδιο Ναό.

Κατά τη διάρκεια της έρευνάς μας αντιληφθήκαμε, ότι τα πάντα κατευθύνονται από τον ΄Αγιο, γιατί όλες οι πληροφορίες έρχονται στα χέρια μας μ’ ένα πραγματικά αξιοθαύμαστο τρόπο, από διάφορα μακρινά μέρη, από άγνωστους ανθρώπους και από διάφορες πηγές που δεν τις γνωρίζαμε.

Γι’ αυτό θα συνεχίσουμε, με την ελπίδα, ότι ο Όσιος, όταν θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου, θ’ αποκαλύψει το χαμένο χειρόγραφο, που αναφέρεται στη ζωή του στο Νησάκι «΄Αγ. Ευστράτιος» - οπότε θα μάθουμε πολύ περισσότερα – και προπάντων τα Ι. Λείψανά Του, για ευλογία των πιστών.

Α π ο λ υ τ ί κ ι ο ν

Ήχος α΄. Της ερήμου πολίτης

Εν Ολύμπω Βιθυνίας τη ασκήσει διέλαμψας, και ειρηνικώς Θεορρήμον, προς Θεόν εξεδήμησας· τα βέλη τα πεπυρωμένα των Εικονομάχων εναπέσβεσας, και προστάτης ανεδείχθης, της ομωνύμου Νήσου, Θαυματουργέ Ευστράτιε. Χαίροις της εγκρατείας ο εσμός· χαίροις κρουνός ιάσεων· χαίροις ο αγιάσας το Λαδά τη εμφανίσει Σου.

Μ ε γ α λ υ ν ά ρ ι ο ν

Χαίροις των Οσίων ο κοινωνός, και Εικονομάχων, ο πολέμιος ο δεινός, χαίροις όστις πλάκας, εδέχθη γεγραμμένας, χειρί τη θεία όντως, ως Μωσής άλλοτε. 

Παρακαλείται όποιος γνωρίζει σύγχρονα θαύματα του Οσίου Ευστρατίου του Θαυματουργού, αν υπάρχει κάπου αλλού Εκκλησία ή Εικόνα ή Ι. Λείψανα Του ή πού βρίσκεται το χαμένο χειρόγραφο, να μας ενημερώσει σχετικά στο τηλ. 27220/24618 ή στο e-mail : stzach47@yahoo.gr

Φωτογραφικό υλικό κατά σειρές

   

1. Μία παλιά και τρεις σύγχρονες Εικόνες του Οσίου. Η 3η είναι η του Τέμπλου του Ι. Ναού Λαδά. 

 

2. Ερείπια του κατεδαφισμένου Ι. Ναού των πέντε Μαρτύρων (στον «΄Αη-Στράτη»), όπου τιμούσαν και τον Όσιο (Στο βάθος διακρίνεται η Αγία Τράπεζα αυτού). Η Σπηλιά που ασκήτευε ο Όσιος στο ομώνυμο Νησάκι και το εσωτερικό της. Η είσοδος σ’ αυτήν θεωρείται σήμερα επικίνδυνη.

3. Το Εκκλησάκι του, που χτίστηκε πρόσφατα κοντά στη Σπηλιά του. Το Εκκλησάκι του στο χωριό Λαδά του Ταϋγέτου και το Τέμπλο αυτού.

Φωτογραφίες τελευταίας σειράς

Όσιος Ευστράτιος «Ομολογητής και Ηγούμενος» (από ιστοσελίδα του ΙΝΤΕRΝΕΤ).

 

Παράσταση με την «Αναστήλωση των Αγίων Εικόνων», όπου εικονίζεται και ο Όσιος (σύγκριση με την προηγούμενη). Υπάρχει στο Καθολικό της Ι. Μ. Σταυρονικήτα Αγ. ΄Ορους (Αγ. Νικολάου «Στρειδά»), το οποίο έχει αγιογραφήσει ο Θεοφάνης ο Κρης (1545-46 μ.Χ.).

Η ίδια παράσταση, έργο όμως άλλου αγιογράφου. Είναι η πιο διαδεδομένη με το ίδιο θέμα (σύγκριση με την προηγούμενη). Υπάρχει στα Εκκλησιαστικά ημερολόγια πολλών Εκδόσεων (βλ. Κυρ. Ορθοδοξίας). 

Σημ. : Οι φωτογραφίες, που αφορούν το ομώνυμο Νησί, προέρχονται και από την ιστοσελίδα των μαθητών του Γυμνασίου του Αγ. Ευστρατίου (http://gym-ag-Efstr.les.sch.gr), όπου έχει δημοσιευτεί σχετική εργασία τους (2012-13).

Θα ήθελα να προσθέσω μερικές ακόμα πληροφορίες, οι οποίες αφορούν τις φωτογραφίες της προηγούμενης σελίδας και συγκεκριμένα τις τρεις τελευταίες. Πριν από καιρό είχα βρει στο INTERNET την πρώτη απ’ αυτές, που έγραφε από κάτω : «Όσιος Ευστράτιος Ομολογητής και Ηγούμενος», χωρίς ν’ αναφέρεται κάτι άλλο. Τη φύλαξα στο Αρχείο μου κι αναρωτιόμουν πού να βρίσκεται, επειδή ψάχνω για Ναούς και Εικόνες του. Το παράξενο δε είναι, ότι δεν την ξαναβρήκα εκεί που την είδα. ΄Ημουν όμως βέβαιη, ότι κάποια μέρα ο ΄Αγιος θα έβρισκε τρόπο να μου απαντήσει, γιατί έχω πλέον μία εμπειρία, για το πώς μου στέλνει διάφορες πληροφορίες.

Όταν παρέλαβα (7/2014) τη 2η έκδοση του βιβλίου «Τα Μοναστήρια και οι Άγιοι του Ολύμπου της Βιθυνίας», το οποίο είχα παραγγείλει, στο εξώφυλλό του υπήρχε μία παράσταση με την «Αναστήλωση των Αγίων και σεπτών Εικόνων» και με έκπληξή μου διαπίστωσα, ότι σ’ αυτήν εικονιζόταν και ο ΄Οσιος Ευστράτιος, όπως ακριβώς τον είχα δει στο INTERNET (βλ. 12η κατά σειρά φωτογραφία της 5ης σελ.). Η Μορφή του όμως ήταν εντελώς διαφορετική απ’ όσες είχα υπόψη μου (βλ. 1η σειρά φωτογραφιών 5ης σελ.), γι’ αυτό δε θα τον αναγνώριζα, αν δεν είχε συμβεί αυτό που ανέφερα. Ερευνώντας περαιτέρω το θέμα, πληροφορήθηκα, ότι πρόκειται για τοιχογραφία, που υπάρχει στην Ι. Μονή Σταυρονικήτα του Αγ. ΄Ορους, όπως με διαβεβαίωσαν οι πατέρες αυτής. Συγκεκριμένα, είναι τμήμα μιας πολύ μεγαλύτερης παράστασης, όπου απεικονίζονται κι άλλα πρόσωπα, αλλά δε γνωρίζουν ποιά, γιατί δεν αναφέρονται ονόματα. Ο ΄Οσιος όμως είχε αποκαλύψει τη δική του ταυτότητα, με το θαυμαστό τρόπο που περιέγραψα.

Στη συνέχεια έψαξα στα Εκκλησιαστικά ημερολόγια και βρήκα την επόμενη παράσταση (βλ. 13η κατά σειρά φωτογραφία της 5ης σελ.), που είναι ακριβώς ίδια, αλλά έχει φιλοτεχνηθεί από άλλο αγιογράφο. Απ’ ό,τι διαπίστωσα, είναι η πιο γνωστή με το θέμα αυτό, αλλά υπάρχουν κι άλλες τέτοιες παραστάσεις. Μέχρι τώρα όμως (3/2014) δε βρήκα κάποια άλλη με τις Μορφές που αναζητούσα. Το αξιοπερίεργο δε είναι, ότι στο βιβλίο επέλεξαν κι έβαλαν, για πρώτη φορά, καθώς μου είπαν (δεν υπήρχε στην 1η έκδοση), εκείνη που έδινε απάντηση στο δικό μου ερώτημα και στο τέλος αυτού πρόσθεσαν, επίσης για πρώτη φορά, την Ακολουθία όλων των Αγίων και Θεοφόρων Πατέρων του Ολύμπου Βιθυνίας (30/9), όπου αναφέρεται και ο ΄Οσιος Ευστράτιος.

Θα ήθελα όμως ν’ αναφέρω και και κάτι άλλο, που είχε προηγηθεί, για ν’ αντιληφθεί κανείς καλύτερα, ότι πίσω απ’ όλ’ αυτά βρισκόταν ο Άγιος. Μια μέρα, εντελώς τυχαία, βρήκα στο INTERNET ένα απόσπασμα του «εν λόγω» συγγράμματος, το οποίο είχε αναρτήσει κάποιος άγνωστος, χωρίς να το γνωρίζει ο Εκδότης, όπως με πληροφόρησε ο ίδιος. Το παράξενο δε είναι, ότι από ένα τόμο, 4ΟΟ περίπου σελίδων, είχε επιλέξει μόνο το Κεφάλαιο που αφορούσε τον Όσιο Ευστράτιο και την Ι. Μονή του, αυτό δηλ. που μ’ ενδιέφερε.

Τηλεφώνησα αμέσως στον Εκδοτικό Οίκο, προκειμένου να μου στείλουν ένα βιβλίο, αλλά με πληροφόρησαν, ότι έχει εξαντληθεί εδώ και πολλά χρόνια κι έχουν μόνο ένα αντίτυπο. Πάνω στη συζήτηση, ανέφερα κάποιες από τις πληροφορίες που είχα συγκεντρώσει για τη σχέση του με το ομώνυμο νησάκι κι επειδή γνωρίζω, ότι εκδίδουν βιβλιαράκια με βίους Αγίων, πρότεινα να γράψουν ένα και για τον Όσιο Ευστράτιο, προκειμένου να βοηθήσουν στη διάδοση της Χάρης του. Και τότε μου είπαν, ότι αντ' αυτού θα επανεκτυπώσουν σύντομα το βιβλίο, όπως κι έγινε και, όταν επανακυκλοφόρησε, μου το έστειλαν «δωρεάν».

Με παρόμοιους τρόπους έρχονται μέχρι σήμερα στα χέρια μου διάφορες πληροφορίες και είμαι βέβαιη, ότι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Κάθε πρόσωπο, με το οποίο επικοινωνώ, προσθέτει, συνήθως, ένα κομματάκι στο παζλ, που εδώ κι αρκετό καιρό προσπαθώ να ολοκληρώσω. 

Πρόσφατα διάβασα κι ένα άρθρο του κ. Νικ. Χειλαδάκη, με τίτλο : «Ο Όλυμπος της Μ. Ασίας επιστρέφει στην Ελληνορθόδοξη πηγή του», στο οποίο αναφέρεται, ότι εδώ κι αρκετά χρόνια οι Τούρκοι αναστηλώνουν πολλές ιστορικές Μονές του και πολύ σύντομα οι προσκυνητές θα μπορούν να επισκεφθούν εκείνα τα μέρη, όπου κάποτε η Ορθοδοξία φώτιζε την Ελληνορθόδοξη Ανατολή. Καθώς δε ανακοινώθηκε από Τούρκο αρχαιολόγο, σε Τουρκική εφημερίδα, έχουν ανακαλυφθεί εκεί ιερές πηγές (αγιάσματα), που έχουν εντυπωσιακές ιαματικές ιδιότητες.

Για φανταστείτε ! «Το όρος των μοναχών», όπως αποκαλούν οι ντόπιοι τον Όλυμπο, ξαναζωντανεύει από τους ίδιους τους Τούρκους. Δεν είναι ολοφάνερο, ότι πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο θαύμα των Αγίων που έζησαν σ’ εκείνο το ευλογημένο βουνό, ένας από τους οποίους είναι και ο Όσιος Ευστράτιος;

Στέλλα Ζαχαρογιάννη

Προσθήκη στο άρθρο (26-6-2014)

Θα ήταν παράλειψη, να μην ευχαριστήσω, μέσα απ’ αυτή την ιστοσελίδα, όλους όσους με βοήθησαν πρόθυμα, ο καθένας με τον τρόπον του, να συγκεντρώσω πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό. Ιδιαίτερα δε τον π. Πατάπιο του Αγίου ΄Ορους, το Σεβ. Μητροπολίτη κ.κ. Ιερόθεο, την Υμνογράφο, Καθηγουμένη Ισιδώρα, τους Εκδοτικούς Οίκους «ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ»  (Αθήνα)  και «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»  (Θεσ/νίκη),  καθώς και το «Σύνδεσμο Κληρικών Χίου», για την ανάρτηση αυτού του κειμένου.  Εύχομαι σ’  όλους, ολόψυχα, η Χάρη του Οσίου Ευστρατίου του Θαυματουργού να τους επισκιάζει πάντοτε.

Παράλληλα, θα ήθελα ν’ απευθύνω έκκληση προς την Εκκλησία και τους τοπικούς παράγοντες του ομώνυμου Νησιού, προκειμένου να γίνει ένα έργο αναστήλωσης της Σπηλιάς του Οσίου, που έπαθε μεγάλη ζημιά στο σεισμό του 1968 και είναι κρίμα να γκρεμίσει, γιατί είναι χώρος Ιερός, αλλά κι ένα από τ’ αποδεικτικά στοιχεία για την άσκηση του Αγίου στον  «΄Αη-Στράτη», που ο ΄Αγιος αγάπησε ιδιαίτερα, γιατί,  στην ερημιά αυτού του τόπου, απομονωμένες από τις βιοτικές μέριμνες ενός μεγάλου Μοναστηριού με πολλά Μετόχια, επιδόθηκε - αποκλειστικά και μόνο στην άσκησή του - κι έφθασε σε δυσθεώρητα ύψη αρετής.  

Ελπίζω, όταν θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου, με τη Χάρη του Οσίου Ευστρατίου να γραφτεί κι ένα βιβλίο, που θα αφορά αποκλειστικά το συγκεκριμένο ΄Αγιο. Θα περιέχει το βίο του, θαύματα Αυτού στη Δημοτική γλώσσα, τον Παρακλητικόν του Κανόνα, φωτογραφικό υλικό, όλες τις θαυμαστές λεπτομέρειες της γνωριμίας μου με τον ΄Αγιο, το οδοιπορικό της συγκέντρωσης πληροφοριών, που δεν υπάρχουν στους Συναξαριστές, οι οποίες καταγράφτηκαν εδώ,  εντελώς περιληπτικά,  «προς δόξαν και τιμήν του»  κ.α.               

                     Στέλλα Ιωάν. Ζαχαρόγιαννη