Ο Βαρθολομαίος Α', ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης καί Οικουμενικός Πατριάρχης, επισκέφθηκε τό τουρκικό Κοινοβούλιο. Αυτό ήταν η πρώτη επίσκεψη γιά τήν Αυτού Θειοτάτη Παναγιότητα. Είχε επισκεφθή τό τουρκικό Κοινοβούλιο μόνο μία φορά πρίν, καί μόνο γιά νά παραστή στήν κηδεία τού πρώην προέδρου Τουργκούτ Οζάλ. Αλλά αυτή τήν φορά, είχε προσκληθή από τήν Επιτροπή Συνδιαλλαγής τού Κοινοβουλίου, στήν οποία Βουλευτές από όλα τά Κόμματα συνεργάζονται γιά νά συντάξουν έναν νέο χάρτη γιά τήν Τουρκία.
Μετά τήν συνάντησή του στήν Επιτροπή, όπου εξέφρασε τίς προσδοκίες του από τό νέο Σύνταγμα, η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης, δήλωσε τά εξής στούς δημοσιογράφους:
«Είναι η πρώτη επίσημη πρόσκληση πρός τίς μή μουσουλμανικές μειονότητες στή δημοκρατική ιστορία. Εμείς δέν θέλουμε νά είμαστε πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Δυστυχώς, υπήρξαν αδικίες τού παρελθόντος. Αυτά όλα σιγά-σιγά διορθώνονται. Μιά νέα Τουρκία γεννιέται. Αφήνουμε τήν συνάντηση μέ ελπίδα καί είμαι εξαιρετικά ευγνώμων».
Τί μεγάλη συνάντηση πού ήταν! Υπογράμμισε τό πικρό γεγονός ότι σέ όλη τήν ιστορία τής "κοσμικής" Τουρκικής Δημοκρατίας, μή-μουσουλμάνοι θεωρούνταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, άν όχι εχθροί από μέσα. Επίσης προανήγγειλε ότι "μιά νέα Τουρκία γεννιέται», στήν οποία οι αντί-μή-μουσουλμανικές προκαταλήψεις τού παρελθόντος έχουν εγκαταλειφθή "σιγά-σιγά." (Κι εγώ, επιθυμώ τήν αλλαγή νά γινόταν πιό γρήγορα.) Ο Οικουμενικός Πατριάρχης σημείωσε επίσης ότι ο παρών μετασχηματισμός στήν Τουρκία έκανε τόν ίδιο καί τούς Χριστιανούς του νά ελπίζουν καί νά είναι ευγνώμονες.
Τώρα, άν είστε από εκείνους πού πιστεύουν ότι η Τουρκία αποτραβιέται μακριά από τό έντονο κοσμικό παρελθόν της σέ ισλαμιστικό "σκοτάδι", μπορείτε νά βρήτε αυτά δύσκολο νά τά πιστέψη κανείς. Αλλά σάς παρακαλώ νά πιστέψετε στόν Οικουμενικό Πατριάρχη, καί επιτρέψτε μου νά σάς εξηγήσω γιατί είναι σωστός.
Ο Πατριάρχης έχει δίκαιο, διότι η κύρια απειλή γιά τούς Χριστιανούς τής Τουρκίας καί τούς Εβραίους δέν ήταν τό Ισλάμ, αλλά ο τουρκικός εθνικισμός. Στήν πραγματικότητα τό Ισλάμ σέβεται τά θρησκευτικά δικαιώματα "τών λαών τής βίβλου» –Εβραίων καί Χριστιανών– καί αυτός είναι ο λόγος γιά τόν οποίο οι μή-Μουσουλμάνοι είχαν τήν ελευθερία τής λατρείας στό πέρασμα τής οθωμανικής εποχής. Στά μέσα τού 19ου αιώνα, η οθωμανική αυτοκρατορία έδωσε επίσης ίσα δικαιώματα ιθαγένειας σέ μή μουσουλμάνους, μέ αποτέλεσμα τήν εμφάνιση πολλών Χριστιανών καί Εβραίων στήν οθωμανική γραφειοκρατία καί τό Κοινοβούλιο.
Στόν 20ό αιώνα, όμως, τόσο η πτώση τής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο καί η εισαγωγή τού μοντέλου τού έθνους-κράτους από τήν ηπειρωτική Ευρώπη οδήγησε στήν εμφάνιση τού τουρκικού εθνικισμού. Αυτή η κοσμική αλλά ανελεύθερη ιδεολογία είχε λίγο σεβασμό γιά "τούς λαούς τής Βίβλου» καί θέλησε νά δημιουργήση μιά μή-μουσουλμάνικη ελεύθερη Τουρκία –όχι γιά τήν αγάπη τού μουσουλμανισμού, αλλά τού τουρκισμού. Έτσι ήρθε η εθνοκάθαρση τών Αρμενίων, Ελλήνων ή τών Ασσυρίων, ή ο «φόρος περιουσίας» σέ όλους τούς μή-μουσουλμάνους, συμπεριλαμβανομένων τών Εβραίων.
Ο Κεμαλισμός, η επίσημη ιδεολογία τής Τουρκικής Δημοκρατίας, ήταν η ενσάρκωση αυτού τού εθνικιστικού παραδείγματος. Ανίδεοι Δυτικοί συχνά επαίνεσαν τόν Κεμαλισμό γιά "εκκοσμίκευση" καί "μοντερνισμό", αλλά λίγο παρατήρησαν ότι η δίωξη τών Χριστιανών τής Τουρκίας (καί τών Κούρδων, γιά εκείνο τό θέμα), γιά τίς οποίες δικαίως παραπονέθηκαν, πραγματοποιήθηκε από κανέναν εκτός από τούς κεμαλικούς Ιακωβίνους καί τούς sans-culottes. (Αναφέρομαι στούς χυδαία υπέρ-εθνικιστές τής Τουρκίας, τών οποίων η ιδεολογία είναι βάρβαρη, αλλά φυσική αντανάκλαση από αυτή τών πιό εξελιγμένων κεμαλικών ελίτ.)
Αυτός είναι ο λόγος γιά τόν οποίο η μετά-κεμαλική Τουρκία, όπως καί η πρό-κεμαλική (οθωμανική), θά είναι πιό συμπαθής σέ μή-μουσουλμάνους. Καί βλέπουμε τά στοιχεία αυτά μέρα μέ τή μέρα.
Υ.Γ.: Μπορεί νά έχετε σημειώσει ότι δέν ονόμασα τό Οικουμενικό Πατριαρχείο "Ρούμ Ορθόδοξο Πατριαρχείο Φαναρίου", όπως τό τουρκικό Κράτος καί τά ΜΜΕ κάνουν. Γιατί πιστεύω ότι κάθε θρησκευτικό ίδρυμα έχει τό δικαίωμα νά αυτοπροσδιορίζεται, ένα δικαίωμα πού πρέπει νά γίνεται σεβαστό από τούς άλλους.
Mustafa Akyol akyol@mustafaakyol.org
(http://www.hurriyetdailynews.com/the-ecumenical-patriarch-is-right-.aspx?PageID=238&NID=14306&NewsCatID=411. Αποστολή Γ.Κ., μετάφραση Γ.Γ.)
Πηγή: www.parembasis.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου