Θα αδικούσε κάποιος το νέο Μητροπολίτη αν έβλεπε ειδησεογραφικά την πρώτη συνέντευξή του. Σίγουρα η διαθήκη του ∆ιονυσίου ή η διαµάχη στο χώρο των ιερέων έχουν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον τους όµως κατά τη γνώµη µου η ουσία των όσων συζητήσαµε µε τον Χίου Μάρκο, χωρίς καµία προετοιµασία, βρίσκεται αλλού, στις γενικότερες θέσεις του, που απηχούν όχι µόνο την πίστη του αλλά και το χαρακτήρα του. Ακολουθεί η αποµαγνητοφώνηση του τηλεοπτικού µας διαλόγου. Με την ευκαιρία να καταθέσω κάτι που είδα µόνο εγώ, κάτι που δεν µπορεί να συλλάβει καµιά κάµερα. Τα βουρκωµένα µάτια του ∆εσπότη όποτε µιλούσαν για το Χριστό.
Γ. Τζούµας
Μετά τα ωσαννά, γιατί ωσαννά είχαµε στην ενθρόνισή σας, ακολουθεί κάτι άλλο;
Καταρχάς να σας ευχαριστήσω για την ευγενική πρόσκλησή σας να έρθουµε να µιλήσουµε σήµερα, εγώ την αποδέχτηκα γιατί πιστεύω ότι τα Μέσα Ενηµερώσεως είναι ένας τρόπος να επικοινωνούµε µε το λαό µας, µε τους ανθρώπους µας, υπάρχουν και άλλοι τρόποι ασφαλώς, είναι και αυτός ένας τρόπος, καλό είναι να τον υιοθετούµε µε µέτρο και µε ωφέλεια. Πριν από λίγες µέρες, κάποιος µου είπε αναφερόµενος αφενός στα γεγονότα της εκλογής και της χειροτονίας των Αθηνών, αφετέρου δε στα δηµοσιεύµατα των τοπικών µας εφηµερίδων, ότι βλέπει πολλά ωσαννά. Και του απάντησα µε κούρασαν τα ωσαννά, µήπως ο Θεός θέλει να µε ξεκουράσει; Για έναν επίσκοπο αυτός είναι ο βαθµός της ιεροσύνης και ο Μητροπολίτης, ο Αρχιεπίσκοπος, ο Πατριάρχης είναι διοικητικές διακρίσεις του βαθµού του επισκόπου. Εκείνο το οποίο προέχει είναι να σηκώνει και να ανεβαίνει στο σταυρό του Χριστού. Αυτήν ακριβώς τη σηµειολογική έννοια, αλλά και τη δική µου ψυχολογική ανάγκη, έδειξε η προσκύνησή µου µέσα στο Κάστρο της Χίου, στη φυλακή του Πλάτωνος, στο Κάστρο της Χίου. Πρώτα - πρώτα εκεί βρέθηκε ένας από τους προκατόχους µου που είχε µαρτυρικό θάνατο και το µαρτύριο είναι η ζωή και η δόξα της Εκκλησίας. ∆εύτερον, εκεί υποστασιάζεται η πίστη µας και η πατρίδα µας. Εµείς επιθυµούµε, ευχόµαστε και θα εργαστούµε για την ειρηνική συνύπαρξή µας µε όλους τους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω µας. Αυτό όµως δεν µας δίνει το δικαίωµα να απωλέσουµε τη µνήµη µας. Και το τρίτον είναι ότι βρίσκεται σε µια περιοχή, όπου είναι το Κάστρο της Χίου, το φρούριο της Χίου, από τις πιο συµπαθείς σε µένα. Σε αυτή την περιοχή µένουν άνθρωποι απλοί, ταπεινοί, που µέσα στην απλότητα και την ταπεινότητά τους, µπορεί ο καθένας από εµάς να δει την εικόνα του Θεού. Με τον καλό ιερέα τους πήγαµε από εκεί να ξεκινήσουµε την πορεία µας.
Σεβασµιώτατε, εγώ δεν είπα τυχαία το ωσαννά και τη σταύρωση γιατί αντιλαµβάνεστε ότι όλος αυτός ο κόσµος, ο οποίος ήρθε στη ενθρόνιση και ήρθε αυθόρµητα, έχει µεγάλη σηµασία αυτό, ακόµα και οργανωµένα, ο Ερυθρός Σταυρός, οι Πρόσκοποι, όλοι ήρθαν επειδή το ήθελαν. Αντιλαµβάνεστε ότι µέσα στην ανθρώπινη αδυναµία, µέσα στην ανθρώπινη υπόσταση ακόµα και τη µικρότητα, θα µπορούσε να πει κάποιος, όλοι κάτι περιµένουµε, δηλαδή εγώ έγραψα στη σηµερινή εφηµερίδα ότι ο µόνος που είχε άδολη αγάπη ήταν η µητέρα του ∆εσπότη. Όλοι οι άλλοι κάτι περιµένουν στο πίσω µέρος του κεφαλιού τους. Τι θα κάνει ο ∆εσπότης; ∆εν θα είναι µόνο ευχάριστος, αυτό βλέπω εκ των πραγµάτων, δεν θα µπορεί να είναι ευχάριστος µε όλους, για να γίνω πιο συγκεκριµένος. Το υλικό το οποίο στη Χίο θα δουλέψετε είναι οι ιερείς. Πρώτα απ’ όλα είναι οι ιερείς, µετά είναι οι λαϊκοί έτσι δεν είναι; Και εγώ τους ιερείς τους είδα σηµειολογικά παρατεταγµένους, από την αριστερή πλευρά, από όσους έβλεπα εγώ, ήταν οι του Συνδέσµου, απ’ τη δεξιά πλευρά ήταν οι του γραφείου της Μητροπόλεως και στη µέση οι... κεντρώοι. ∆εν µου αρέσουν αυτές οι ορολογίες για τους ιερείς αλλά εκ των πραγµάτων υπάρχει αυτό το πρόβληµα. Και επίσης υπάρχει και µια δυσαρέσκεια για τους ιερείς των γραφείων της Μητροπόλεως για την παλιά ιστορία µε τον ∆ιονύσιο, µε την αντίθεση µε τον Σύνδεσµο, όλα αυτά είναι πράγµατα που θα πρέπει να αντιµετωπίσει ο νέος ∆εσπότης, θα σπάσει αβγά;
Τη βραδιά του Μυστικού ∆είπνου, όταν ο Χριστός, ας το πω έτσι, αποχαιρέτισε τους µαθητές του πριν ανέβει στο σταυρό και σήκωσε τα µάτια του στον ουρανό και είπε στο Θεό πατέρα του «Πάτερ ἅγιε, τήρησον αὐτούς ἐν τῷ ὀνόµατί σου ᾧ δέδωκάς µοι, ἵνα ὦσιν ἕν καθώς ἡµεῖς»,Θεέ µου και πατέρα µου κράτησέ τους να είναι ενωµένοι στο όνοµά σου, όπως είµαστε και εµείς ενωµένοι. Εγώ επειδή είχα ήδη ξεκινήσει να ανεβαίνω πάνω στο σταυρό και είναι πολύ ψηλά ο σταυρός, δεν είδα Γιάννη τη διάκριση αυτή που λες. Εγώ είδα µπροστά µου τους ιερείς της Μητροπόλεώς µου, τους 85 ιερείς της Μητροπόλεώς µου και πιστεύω ότι αν τα χέρια µου ανοίξουν πάνω στο σταυρό και καρφωθούν πάνω στο σταυρό έχουν τη δύναµη να τους αγκαλιάσουν. Εµπιστεύοµαι τους ιερείς µου, ότι είναι πανέξυπνοι και οι ιερείς οι οποίοι σήµερα διακονούν στα γραφεία και οι ιερείς οι οποίοι µετέχουν στο Σύνδεσµο των κληρικών της Μητροπόλεως και οι ιερείς οι οποίοι, και αυτό είναι το κύριο καθήκον τους, ασχολούνται µόνο µε τα θέµατα των ενοριών τους και των πιστών τους και όλοι αυτοί έχουν θέση στην καρδιά του επισκόπου. Παραµονές της σταύρωσης του Χριστού είναι το τελευταίο Ευαγγέλιο της µεγάλης Τεσσαρακοστής, πήγαν 2 από τους µαθητές του και του ζήτησαν κάτι. Του ζήτησαν όταν θα πάει προς τη δόξα Του, να πάει ο ένας να καθίσει δεξιά του και ο άλλος να πάει να καθίσει αριστερά του. Επειδή είπατε και για τη µητέρα µου, έβαλαν τη µητέρα τους να πάει να το ζητήσει, ήταν οι γιοι του Ζεβεδαίου, ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος και ο άγιος Ιάκωβος. Τότε γυρνάει ο Χριστός και τους απαντάει «Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε», δεν ξέρετε τι ζητάτε. Υποχρέωση δική µου και καθήκον δικό µου και ευθύνη δική µου είναι να καταλάβουµε, να το νιώσουν µάλλον οι πατέρες µας ότι ο σκοπός όλων µας είναι: ενωµένοι στο όνοµα του Χριστού, που είναι η Εκκλησία, να σηκώνουµε το σταυρό µας και να προχωρήσουµε, να διακονήσουµε αυτόν τον κόσµο. Αυτό είµαι αποφασισµένος όχι να το κάνω, να το επιτύχω.
Αυτό όµως πρέπει να µεταφερθεί και πρακτικά. Γιατί εκτός των όσων λέτε, που έχουν τη δική τους Θεολογική βάση και από τη θέση σας είναι φυσιολογικά, υπάρχουν και τα πρακτικά ζητήµατα. Αυτή τη στιγµή, ας πούµε, υπάρχει ένα περιβάλλον του παλιού Μητροπολίτη, ας το πω έτσι, το οποίο παραµένει και στον νέο. Έχει σκοπό να το αλλάξει;
Ο νέος Μητροπολίτης, το περιβάλλον της Χίου καταρχάς είναι πάρα πολύ ωραίο, το φυσικό περιβάλλον, το βλέπουµε και εδώ στο γραφείο, αυτό είναι το περιβάλλον του Μητροπολίτη. Όσον αφορά για τους ιερείς που είναι συνεργάτες του Μητροπολίτη, ο νέος Μητροπολίτης επιθυµεί να συνεργάζεται και µε τους 85 ιερείς της Μητροπόλεως. Σε λίγες µέρες θα γίνει η πρώτη Ιερατική Σύναξη και εκεί θα ανατεθούν σε πάρα πολλούς από τους ιερείς µας καθήκοντα.
Θα παραµείνουν και σε µερικούς τα ίδια;
Θα εµπλουτιστούν οι συνεργάτες µας µε καινούργια πρόσωπα, που άλλοι θα πάρουν µεγαλύτερα και άλλοι θα πάρουν πιο απλά καθήκοντα.
Προαναγγέλετε αλλαγές δηλαδή;
Συµπληρώσεις.
Συµπληρώσεις. Μάλιστα. Γιατί ο χρυσός σταυρός έγινε αργυρός; Το παρατήρησα τη µέρα της ενθρόνισης. Μες την πλατεία κάποια στιγµή ήρθε ένας διάκος και σας έδωσε έναν χρυσό σταυρό και έναν αργυρό, έναν πιο φθηνό ως µέταλλο, και πήρατε τον δεύτερο, γιατί;»
Γιατί δεν υπήρχε ξύλινος.
Θα παίρνατε ξύλινο δηλαδή αν υπήρχε;
Στο δωµάτιό µου έχω ξύλινο, όταν έγινα µοναχός η εκκλησία µου έδωσε έναν ξύλινο σταυρό.
Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος, µε τον ξύλινο σταυρό εδώ, ας πούµε; Είναι πρότυπο για τον νέο µας Μητροπολίτη;
Ιησούς Χριστός µε τον ξύλινο σταυρό εδώ.
Από τη µια υπήρχε αυτό και από την άλλη όµως είχαµε έναν άγιο ο οποίος ήρθε µε τη λιµουζίνα του.
Για πρακτικούς λόγους, για να εξυπηρετηθεί.
Και ο Μητροπολίτης Χίου που πήγε µε τα πόδια από τη Μητρόπολη στο Ηρώο δεν µπορούσε να πάρει και εκείνος µια λιµουζίνα;
Ο Μητροπολίτης Χίου ήταν Χιώτης και τον ήξερε το δρόµο, οπότε δεν θα τα έχανε ενώ κάποιος ξένος που έρχεται καλό είναι να έχει ένα αυτοκίνητο για να οδηγείται µέσα στο νησί.
Από την Αθήνα, από τη Γλυφάδα στη Χίο µε το αυτοκίνητο, δεν είναι προκλητικό στις µέρες µας;
Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν ιερό τον θεσµό της φιλοξενίας, έτσι κι εγώ είµαι υποχρεωµένος να δείξω την αγάπη µου σε όλους τους φιλοξενούµενους.
Πάντως φάνηκε και εκεί καθαρά ότι η Εκκλησία δεν έχει µόνο ένα πρόσωπο, βέβαια απαρτίζεται από ανθρώπους και είναι λογικό ο καθένας να έχει το χαρακτήρα του, τις αδυναµίες του, την προσωπική του αντίληψη, αλλά και εκεί ακόµα φάνηκαν αντιθέσεις στο πώς αντιλαµβάνεται ο καθένας το βαθµό όχι µόνο της ιεροσύνης του αλλά και της ευθύνης που έχει. Συνέχεια λέτε για τον εσταυρωµένο Χριστό, αλλά ο Χριστός µπήκε µε γαϊδούρι, δεν µπήκε µε λιµουζίνα.
Για να είµαστε δίκαιοι, ο Χριστός µπήκε µε πουλάρι, µε νέο υποζύγιο, το οποίο για την εποχή εκείνη ήταν είδος πολυτελείας.
Μάλιστα, δεν θέλετε να πάµε εκεί.
Όχι, µπορώ να πω όµως το εξής, ότι εγώ ούτε σε πουλάρι σκέπτοµαι να ανέβω, ούτε µε λιµουζίνα να πάω.
Πάσης Ιωνίας. Πώς αντιλαµβάνεται ο νέος Μητροπολίτης τον τίτλο «υπερτίµου και εξάρχου πάσης Ιωνίας»;
Ένα µεγάλο µέρος του λαού της Χίου είναι άνθρωποι οι οποίοι έχουν τις ρίζες τους στα χώµατα αυτά. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή µου στον Οικουµενικό Πατριάρχη του υπέβαλα το αίτηµα και αναµένω τις οδηγίες και τις εντολές του για τον τρόπο µε τον οποίο θέλει να διακονήσουµε και τις περιοχές αυτές. Όταν ο Πατριάρχης θα µου δώσει την εντολή θα ξεκινήσω.
∆ηλαδή είναι το θέµα και τυπικό και ουσιαστικό;
Είναι ουσιαστικό.
Είναι ουσιαστικό, να πάρετε δηλαδή την κατεύθυνση, το πώς θα πρέπει να το κάνετε αυτό;
Θα µπορέσουµε να επισκεπτόµαστε, όταν απαιτείται, τις απέναντι ακτές, να τελούµε εκεί τη Θεία Λειτουργία και να συµβάλλουµε από την άλλη πλευρά και σε µια αγαθή συνεργασία ανάµεσα στους ανθρώπους οι οποίοι µένουν απέναντι. Μπορεί κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους να µη γνωρίζουν τον Ιησού Χριστό, αλλά εµείς γνωρίζουµε ότι τους έχει δηµιουργήσει ο Ιησούς Χριστός. Έχουµε λοιπόν την υποχρέωση να δείξουµε και στο δικό τους πρόσωπο την αγάπη που ο Χριστός δείχνει σε όλα τα δηµιουργήµατά του.
Πολλοί γνωρίζουν κιόλας.
Εκείνοι που γνωρίζουν θα έρθουν και στην εκκλησία.
Αναφέροµαι στους απογόνους των τουρκοκρητικών οι οποίοι έχουν τέτοιες καταβολές και ρίζες.
Όταν χτυπήσει η καµπάνα είµαι σίγουρος θα είναι οι πρώτοι που θα µπουν µέσα.
Και δεν είναι τυχαίο ότι το πρόσωπο του Πατριάρχη στην Τουρκία ,αλλά και γενικά στα παράλια, συγκεντρώνει αυτό το κύρος και την αποδοχή;
Ο Πατριάρχης µου είπε ότι κατά την πρόσφατη εκδήλωση που έγινε για τον εορτασµό των 20 χρόνων της σταυρικής, και σε εκείνον περισσότερο από όλους µας, πατριαρχικής διακονίας, δέχτηκε πολύ θερµές ευχές από τις αρχές της χώρας στην οποία κατοικεί και παράλληλα ότι οι εφηµερίδες της γείτονας χώρας έχουν γράψει και πρόσφατα, τις µέρες που ήµουν εγώ στην Κωνσταντινούπολη, ότι το πρόσωπο του Πατριάρχη είναι ένα ισχυρό πρόσωπο σε ολόκληρο τον κόσµο. Γι’ αυτό χαιρόµαστε και καµαρώνουµε.
Γιατί όµως στο µικρό µήνυµά σας υπήρχε τόσο αίµα µέσα; ∆ηλαδή, πώς το νιώσατε έτσι, µπορεί να πει κανείς ότι τρόµαζε. Κατ’ αρχήν πρέπει να πω ότι αναφερθήκατε σε πραγµατικά στοιχεία της ιστορίας, δεν είπατε κάτι που είναι ψέµατα. Αλλά πώς δένει τώρα αυτό µε ένα κλίµα φιλίας, συνεργασίας, πραότητας και των µηνυµάτων που προηγουµένως εσείς είπατε, σχετικά µε το πλήρωµα της Εκκλησίας και στην Ιωνία; Καταρχάς, όπως είπατε, αυτά ήταν γεγονότα, ήταν ιστορικές πραγµατικότητες.
Ο Μητροπολίτης είναι φιλόλογος και του αρέσει η ιστορία. Το δεύτερο είναι ότι οι άνθρωποι αυτοί βίωσαν το σταυρό, τον έζησαν το σταυρό και το τρίτο, είναι πολύ καλό είναι αυτό που λέτε, να απλώσουµε όλοι τα κλαδιά µας, σαν τα πλατάνια. Να τα απλώσουµε όσο πιο µακριά γίνεται, αλλά για να µην ανατραπούµε την ώρα που απλώνουµε τα κλαδιά µας καλό είναι να ρίχνουµε πολύ βαθιά τις ρίζες µας µέσα στο χώµα.
Λατρεία ή προσφορά;
∆ιακονία.
Και πώς θα µεταφραστεί αυτό; ∆ηλαδή, αυτή τη στιγµή ο νέος Μητροπολίτης θα διακονεί, αλλά εκ των πραγµάτων είναι και πνευµατικός ηγέτης, είναι όµως και διοικητικός παράγοντας. ∆ιοικεί την Εκκλησία η οποία δεν είναι άσχετη µε την υπόλοιπη λειτουργία της κοινωνίας. Θα µπορούσε να πει κανείς, καλά είναι να πηγαίνουµε στα εξωκκλήσια να τα λειτουργούµε, καλά είναι να µετέχουµε µε την παρουσία µας σε κάθε πανηγύρι που µας καλούν, αλλά ταυτόχρονα ο κάθε άνθρωπος έχει ένα βιολογικό όριο. Ενδεχοµένως λοιπόν η λατρεία να είναι περισσότερη από την προσφορά, µε την έννοια ότι έχετε πολλά ανοιχτά µέτωπα, σε µια εποχή που έχει πολλά προβλήµατα. Άνθρωποι που είναι χωρίς σπίτια, άνθρωποι που δεν µπορούν να πληρώσουν τη ∆ΕΗ, άνθρωποι που δεν έχουν παπούτσια να φορέσουν, άνθρωποι οι οποίοι πεινάνε, έχουν τέτοια προβλήµατα που αυτό σηµαίνει χρόνος, σηµαίνει διοικητική µέριµνα, γι’ αυτό είπα εγώ λατρεία, αυτό εννοούσα.
Στη διακονία της αρχιγραµµατείας της Ιεράς Συνόδου πήγαινα στο γραφείο στις 8 το πρωί και συνήθως έφευγα στις 11 το βράδυ.
Εργασιοµανής;
Έτσι µε έχουν χαρακτηρίσει.
Πώς αισθανθήκατε όταν ο καθολικός παπάς σας φίλησε το χέρι στη Μητρόπολη;
Καταρχάς δεν έχω συνειδητοποιήσει αν µου φίλησε το χέρι, ήρθε να µε χαιρετήσει. ∆εν εξεπλάγην, διότι ήταν από τους πρώτους που µου έστειλε ευχές και τις έλαβα στο γραφείο στην Ιερά Σύνοδο. Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος πιστεύει στο Χριστό, κηρύττει το Χριστό. Η Εκκλησία βρίσκεται µε την ρωµαιοκαθολική σε διάλογο µέσω του Οικουµενικού Πατριαρχείου, δεν υποχωρούµε από την ορθόδοξη χριστιανική πίστη, αλλά έχουµε την ευκαιρία να συζητήσουµε µαζί τους, εάν ο Θεός µας δώσει τη δυνατότητα να επιτύχουµε µια µεγαλύτερη προσέγγιση. Ας µην ξεχνάµε ότι και ο άγιος Μάρκος ο ευγενικός, ο οποίος είναι ο υπερασπιστής της ορθοδοξίας, για να υπερασπίσει αυτά τα οποία πίστευε πήγε και συζήτησε µαζί τους.
Φεύγει ο ∆εσπότης;
Προς τα πού;
Σας είδα να φεύγετε. ∆ηλαδή αντισυµβατικό. Στην πορεία, στην κάθοδο, από το Ηρώο Πεσόντων προς την εξέδρα των επισήµων, ξαφνικά φεύγετε, στέκεστε προς τα ΑµΕΑ, τι να κάνουν και οι άλλοι σταµατήσανε και είχαν την ευκαιρία να ακούσουν τα προβλήµατα τους. Στη Μητρόπολη, ανεβαίνετε τα σκαλιά και φεύγετε, µπαίνετε µες το πλήθος και παίρνετε ένα παιδάκι αγκαλιά, πάνω σε ένα καρότσι, αναπηρικό, ένα λυκοπουλάκι. Τι σηµαίνουν αυτά; Γίνονται αυθόρµητα;
Πιστεύω ότι είναι αυθόρµητα. Θέλω να πιστεύω ότι είναι αυθόρµητα για να µην πω, ναι, είναι αυθόρµητα. Και αν ανοίξει κανείς και διαβάσει το Ευαγγέλιο, βλέπετε από την αρχή της συζήτησης αλλά και από παλαιότερες συζητήσεις, εγώ πάντοτε µιλώ για το Χριστό, γιατί ο Χριστός είναι το κέντρο της ζωής µου, το είπα και στον ενθρονιστήριο λόγο µου. Θα δούµε ότι όταν ο Χριστός έµπαινε µέσα σε µια πόλη υπήρχε ένας άνθρωπος σε µια γωνία και φώναζε, εκείνος έφευγε και κατευθυνόταν προς τον άνθρωπο που φώναζε και µιλούσε µαζί του, συζητούσε µαζί του. Έµπαινε ο Χριστός στην πόλη και φώναζε κάποιος «Ἰησοῦ ἐπιστάτα ἐλέησον ἡµᾶς» , ένας λεπρός, ένας τυφλός, βοήθησέ µε, και εκείνος στρεφόταν προς αυτό το δρόµο. Λένε ο επίσκοπος είναι εις τόπου και τύπου Χριστού, εγώ έτσι αντιλαµβάνοµαι ή µάλλον, έτσι ζω το εις τόπου και τύπου Χριστού. Να κάνω ό,τι έκανε ο Χριστός, όχι να απολαµβάνω τις τιµές που σήµερα µπορεί να δίνουµε θεσµικά στην Εκκλησία του Χριστού, αλλά να κάνω εγώ ό,τι έκανε ο Χριστός, εάν δεν πίστευα αυτό το πράγµα, δεν θα έβαζα Γιάννη το ράσο πάνω µου.
Ναι, το πιστεύω. Αλλά µπορεί ένας αρχιερέας να λέει ψέµατα;
Όχι.
Σε µια συνέντευξη που έδωσε ο Μητροπολίτης Χίου στην Ευγενία Κώτη, είπε χωρίς να πιεστεί, Θεός σ’ χωρέστον αλλά πρέπει να τα πούµε αυτά, ότι «εγώ αφήνω στη διαθήκη µου 150.000-250.000», δεν θυµάµαι τα νούµερα τώρα, 250.000 € νοµίζω, «υπέρ των σχολείων της Χίου». Και τελικά διαθήκη δεν βρέθηκε.
Κράτησα σιωπή όλους αυτούς τους µήνες, γνωρίζοντας κάποια πράγµατα που ίσως κάποιοι άλλοι δεν τα γνώρισαν. Ενδεχοµένως ο σεβασµιότατος, ο γέροντάς µου, µην µπορώντας να υπολογίσει ότι θα ερχόταν η στιγµή που ήρθε το τέλος, να µην πρόφτασε να συνάξει τη διαθήκη του. Και είναι η πρώτη φορά που το λέω. Υπάρχει έγγραφο του Μητροπολίτη, το οποίο κατατέθηκε στα πρακτικά της Ιεράς Συνόδου, φέρει την υπογραφή του Μητροπολίτου Χίου ∆ιονυσίου, σε όλες τις σελίδες τη µονογραφή του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου και τη µονογραφή στην πρώτη σελίδα του τότε αρχιγραµµατέως της Ιεράς Συνόδου και σήµερα Μητροπολίτου Πειραιώς, Σεραφείµ. Αυτό το έγγραφο είναι κοµµάτι των πρακτικών της Ιεράς Συνόδου, δηλαδή επίσηµο υπέγγραφο και στο οποίο ο Μητροπολίτης γράφει ότι τα χρήµατα τα οποία έχει προτίθεται να τα διαθέσει για τα σχολεία της Χίου. Με την ιδιότητα που είχα ως γραµµατέας πρακτικογράφος και ως αρχιγραµµατέας της Ιεράς Συνόδου, όταν πληροφορήθηκα τα πρόσφατα γεγονότα στον τόπο µας, ζήτησα και πήρα αντίγραφο επικυρωµένο αυτού του εγγράφου και µε τη σηµερινή ιδιότητά µου ως επισκόπου της τοπικής εκκλησίας θα ενεργήσω σύµφωνα µε το νόµο για να δω τι µπορώ να διεκδικήσω µε αυτό το στοιχείο που έχω στα χέρια µου.
Εάν υπάρχει λογαριασµός τραπέζης, φυσικά.
Εάν κινηθούµε νοµικά, τότε έχουµε το δικαίωµα να ενηµερωθούµε τι λογαριασµοί τραπέζης υπάρχουν.
Μάλιστα, αυτό το ακούµε για πρώτη φορά.
∆εν θέλησα να το πω τόσο καιρό, γιατί δεν είχα τη διαβεβαίωση από τον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας και το Προεδρικό ∆ιάταγµα, για να έχω την εγκυρότητα να ενεργήσω διοικητικά.
Θα ενηµερώσετε για το αποτέλεσµα; Γιατί µπορεί να µην υπάρχει λογαριασµός, µπορεί να υπάρχει συν-δικαιούχος, ο οποίος να τα έχει πάρει τα χρήµατα, γιατί ο συν-δικαιούχος δικαιούται να πάρει τα πάντα.
Επειδή ζητάω όλη τη βοήθεια του λαού της Χίου, γιατί αυτά θα πάνε για την εκπαίδευση της Χίου, ασφαλώς και θα ενηµερωθεί ο λαός της Χίου για το αποτέλεσµα της δίκης, η δίκη θα είναι ανοιχτή έτσι και αλλιώς. θα κινηθούµε δηλαδή δικαστικά, να διεκδικήσουµε µε βάση το έγγραφο οτιδήποτε ο νόµος θα δώσει στην τοπική εκκλησία, επαναλαµβάνω για να δοθούν στα σχολεία της Χίου.
Είσαστε σαφέστατος. Με προσοχή σας παρακολουθώ και βλέπω ότι είναι ακριβή αυτά τα οποία λέτε. Κράτος και εκκλησία, τι γίνεται;
Οι ρόλοι είναι διακριτοί, αποδεκτό και από τις δύο πλευρές αλλά αυτό το κράτος, αυτός ο λαός, δεν είναι τίποτα άλλο από το πλήρωµα της εκκλησίας.
Ναι, αλλά αυτή τη στιγµή υπάρχει ένα µπέρδεµα διοικητικό, µπέρδεµα οικονοµικό, φτάσαµε σε σηµείο να λέει η πολιτεία, εγώ θα κάνω οικονοµία αφαιρώντας από τους ιερείς τους µισούς. Ο εναγκαλισµός κράτους και εκκλησίας συνεχίζεται ανελλιπώς, η θέση του Μητροπολίτη ποια είναι;
Όσον αφορά το θέµα της µισθοδοσίας του ιερού κλήρου αυτό αποτελεί συµβατική υποχρέωση της πολιτείας. Όταν η πολιτεία πήρε την εκκλησιαστική περιουσία, όταν η εκκλησία διέθεσε την περιουσία της στην πολιτεία, έχει υποχρεωθεί µε τη σύµβαση το κράτος να καλύπτει τις δαπάνες της µισθοδοσίας του κλήρου και να καλύπτει επίσης και τις δαπάνες για την εκκλησιαστική εκπαίδευση. Αυτή λοιπόν είναι µια θεσµοθετηµένη κατάσταση που αυτή τη στιγµή πρέπει να έρθουν τα πάνω - κάτω ή τα κάτω επάνω για να αλλάξει. ∆ιότι η περιουσία που η εκκλησία έχει δώσει, έχει αξιοποιηθεί και δεν είναι δυνατόν, και ούτε η εκκλησία έχει τη διάθεση, να τη ζητήσει πίσω.
Αυτό όµως είναι το τυπικό, όχι ότι δεν έχει σηµασία, το ουσιαστικό όµως είναι που µε ενδιαφέρει τώρα.
Οι άνθρωποι, οι ιερείς µας, οι οποίοι προσφέρουν µια διακονία, όπως γίνεται και σε πολλές χώρες της Ευρώπης, από αυτούς τους ανθρώπους που διακονούν έχουν τη δυνατότητα να παίρνουν τα απαραίτητα προς το ζην. Άλλωστε οι µισθοί των κληρικών και των επισκόπων ακόµα, προσωπικά δεν ξέρω πόσος είναι ο µισθός του επισκόπου, είναι µισθοί που δεν κυµαίνονται σε υπερβολικά µεγάλα ύψη.
∆εν αναφέροµαι σε αυτό µόνο, αναφέροµαι σε έναν γενικότερο εναγκαλισµό.
Και στις δύσκολες στιγµές του κράτους, το κράτος πάντοτε προσφεύγει στην εκκλησία. Χθες έγινε µια εκδήλωση στο Οµήρειο για την ανάπτυξη της Χίου και ζήτησαν όλοι, µε δεδοµένη, τη συνδροµή της εκκλησίας στην ανάπτυξη της Χίου. Το κράτος, λοιπόν, εκθειάζει την εκκλησία σαν ενοποιό παράγοντα.
∆εν ξέρετε πόσα θα παίρνετε µισθό;
∆εν έχω µάθει ακόµα.
Σας ενδιαφέρει αυτό;
∆εν αποτελεί άµεση προτεραιότητά µου, αρκεί να καλύψω τις προσωπικές µου ανάγκες, δεν έχω κανένα άλλο έξοδο, και να µην επιβαρύνω την τοπική εκκλησία.
Έχετε σκεφτεί ότι πολλοί θα είναι αυτή την περίοδο πού θα σας ζητήσουν βοήθεια και δεν θα είναι όλοι αγαθοί;
Ο άγιος Ιωάννης ο ελεήµων που γιορτάζαµε προχθές τη µνήµη του, κάθε φορά που πήγαινε κάποιος και του ζητούσε, όταν είχε τη δυνατότητα έδινε.
Ακόµα και αν ήταν πονηρός ο άλλος;
Γιατί έβλεπε κάποια εικόνα του Θεού που πήγαινε και κάτι του ζητούσε.
Αυτή η εικόνα του Θεού τι θα κάνει για παράδειγµα µε µια σειρά µε ανοικτά µέτωπα; Οίκος Αγάπης. Αυτή τη στιγµή είναι ερηµωµένος, είναι εγκαταλελειµµένος, το Τάγµα του ∆εσπότη, το Λωβοκοµείο, αν και έχει κηρυχθεί ως διατηρητέο µνηµείο άρα τον πρώτο λόγο έχει η αρχαιολογική υπηρεσία εκεί. Τι γίνεται µε αυτά; Έχετε βάλει µια σειρά στα πράγµατα;
Το πρώτο που θέλω αυτή τη στιγµή να γίνει, είναι µια απογραφή των δυνατοτήτων που έχει η τοπική εκκλησία και παράλληλα µια απογραφή των αναγκών που έχει η τοπική κοινωνία. Με βάση αυτό θα προχωρήσουµε και ελπίζουµε ότι θα έχουµε τη βοήθεια κάποιων ανθρώπων που έχουν τη διάθεση και τη δυνατότητα να µας βοηθήσουν.
Θρησκευτικός τουρισµός;
Μην ξεχνάτε ότι ήµουν αρχιγραµµατέας της Ιεράς Συνόδου και µία από τις επιτροπές που είχα και λειτουργούσα ήταν η επιτροπή θρησκευτικού τουρισµού.
Βλέπετε στη Χίο να αναπτύσσεται;
Υπάρχουν οι δυνατότητες και από την πλευρά της Μητροπόλεως υπάρχει η θέληση.
Γιατί δεν παντρεύονται οι αρχιερείς;
Είναι απόφαση της πρώτης Οικουµενικής Συνόδου για να είναι απερίσπαστοι από οικογενειακές υποχρεώσεις, είπατε πριν για τη διαθήκη κάποιου επισκόπου, σκεφτείτε λοιπόν κάποιος επίσκοπος να είχε την οικογένειά του και να διέθετε ό,τι είχε στα χέρια του, εξουσία - δύναµη, στους οικείους του.
Μπορεί να αλλάξει αυτό µε απόφαση µιας συνόδου;
Αυτή τη στιγµή που µιλάµε δεν έχει τεθεί τέτοιο θέµα.
Το λέω αυτό γιατί από πολύ κόσµο τίθεται αυτό το θέµα της αποµόνωσης, της έλλειψης οικογένειας.
∆εν θα συµφωνήσω. Αποµόνωση δεν υπάρχει, όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι οικογένειά µας, αυτοί όλοι είναι τα παιδιά µας.
Με τη συνολική - γενική έννοια;
Με την ουσιαστική έννοια.
Αν θέλετε να πείτε κάτι ακόµα, εµένα µε έχετε καλύψει.
Ο κύριος λόγος της εκκλησίας είναι ο αγιασµός των πιστών. Όταν µπορέσουµε να ζήσουµε το Χριστό στη ζωή µας, όλα αυτά τα προβλήµατα τα οποία αναφύονται θα βρουν µόνα τους τη λύση τους. Εάν σήµερα βρισκόµαστε στο σηµείο κάποιοι άνθρωποι να πεινούν, να υποφέρουν, να απογοητεύονται, νοµίζω είναι συνέπεια µιας δικής µας αποµάκρυνσης από το θέληµα του Θεού. Και µιλάω σε πρώτο πληθυντικό πρόσωπο. Αν ανοίγαµε το Ευαγγέλιο, ήταν το δώρο που έκανα στον κύριο ∆ήµαρχο, δεν ήταν ούτε κανένας δίσκος, ούτε καµία πλακέτα χρυσή, αν ανοίγαµε το Ευαγγέλιο λοιπόν και διαβάζαµε κάθε µέρα 10 γραµµές θα βλέπαµε ότι θα λύναµε προβλήµατα της καθηµερινότητάς µας. Υπάρχει µια φράση µέσα στο Ευαγγέλιο την οποία ο αείµνηστος καθηγητής µας στη Θεολογική σχολή, ο Κωνσταντίνος Κουτέρης, ο πατέρας του ήταν και στη Χίο διευθυντής Λυκείου, ο Βασίλειος Κουτέρης, µας είχε πει ότι είναι ο χρυσός κανόνας της κοινωνιολογίας: "Ο συ µισείς ετέρω µη ποιήσεις",εκείνο που δεν σου αρέσει να σου κάνουν, µην το κάνεις στους άλλους και εκείνο που σου αρέσει να σου κάνουν, κάν’ το στους άλλους. Εάν αυτό ίσχυε µέσα στην κοινωνία µας, που είναι λόγος Χριστού, δηλαδή λόγος ζωής και σωτηρίας, µπορούµε να σκεφτούµε ποια θα ήταν η κοινωνία µας σήµερα. Κάποτε µια καθηγήτρια στο πανεπιστήµιο, στη φιλοσοφική σχολή, είχε πει ότι ο Χριστιανισµός 2.000 χρόνια δεν µπόρεσε να αλλάξει τον κόσµο και της απάντησα «2.000 χρόνια γιατί ο κόσµος δεν εφάρµοσε αυτό που λέει ο χριστιανισµός»; Αν µου επιτρέπετε να τελειώσω µε µια απλή σκέψη, η οποία βρίσκεται µέσα στη Θεία Λειτουργία και είναι µία από τις πιο ωραίες εκφωνήσεις «Θεὸς ἐλέους, οἰκτιρµῶν καὶ φιλανθρωίας ὑάρχεις».Αν εµείς πνευµατικά καλλιεργήσουµε τους εαυτούς µας για να δεχτούµε το έλεος και τη φιλανθρωπία του Θεού και αν στη συνέχεια γίνουµε εµείς οι φορείς για να µεταδώσουµε στους άλλους έλεος και φιλανθρωπία, τότε ο κόσµος µας θα αλλάξει, τότε θα φύγουµε από το σταυρό και θα προχωρήσουµε προς την ανάσταση. Να δώσω και ένα ελπιδοφόρο µήνυµα κλείνοντας. Ένας σταυρός χωρίς ανάσταση είναι αυτοκαταστροφή, µια ανάσταση χωρίς σταυρό χάνει το βάρος και την αξία της. Αν κάνουµε υποµονή και έχουµε αγάπη και καλοσύνη µέσα µας, τότε και το επίγειο και το επουράνιο µέλλον µας θα είναι πολύ φωτεινό. ∆εύτε λάβετε φως, και το φως της εκκλησίας, φίλε Γιάννη, δεν σβήνει ποτέ.
Πηγή: Εφημερίδα "Η ΑΛΗΘΕΙΑ" (17/11/2011)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου