Ιστολόγιο "Σύνδεσμος Κληρικών Χίου" 15 χρόνια (2008-2023) συνεχούς και συνεπούς παρουσίας στο διαδίκτυο στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://syndesmosklchi.blogspot.gr/
Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου Ἦχος πλ. δ'. Ἡ τοῦ στόματός σου καθάπερ πυρσός ἐκλάμψασα χάρις, τὴν οἰκουμένην ἐφώτισεν, ἀφιλαργυρίας τῷ κόσμῳ θησαυροὺς ἐναπέθετο, τὸ ὕψος ἡμῖν τῆς ταπεινοφροσύνης ὑπέδειξεν. Ἀλλὰ σοῖς λόγοις παιδεύων, Πάτερ, Ἰωάννη Χρυσόστομε, πρέσβευε τῷ Λόγῳ Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν. Σύνδεσμος Κληρικών της Ιεράς Μητροπόλεως Χίου, Ψαρών και Οινουσσών, έτος ιδρύσεως 2007

Τρίτη 5 Μαρτίου 2013

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στο επίκεντρο της 6ης Ιερατικής Συνάξεως της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος

Με τη συμμετοχή του συνόλου των Κληρικών της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας η 6η, για το τρέχον Ιεραποστολικό έτος, Γενική Ιερατική Σύναξη της Τοπικής Εκκλησίας.

Οι φετινές Συνάξεις, με απόφαση του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου είναι αφιερωμένες στους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας, στη ζωή και το έργο τους, κυρίως, όμως, στην διερεύνηση της μαρτυρίας τους στην εποχή μας. Στο επίκεντρο της σημερινής Συνάξεως ήταν ο Μέγας Πατήρ της Εκκλησίας Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.

Πρώτος ομιλητής ήταν ο Σεβ. Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως κ. Χρυσόστομος, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα «Ο Ιερός Χρυσόστομος ως ερμηνευτής της Αγίας Γραφής».

Ο ομιλητής αναφέρθηκε, αρχικά, στο βίο του Ιερού Πατρός και στην συμβολή της μητέρας του Ανθούσας στην κατά Χριστόν ανατροφή του, ενώ μίλησε για την θύραθεν και Θεολογική μόρφωσή του και τους ασκητικούς του αγώνες. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην διακονία του Ιερού Χρυσοστόμου στον Θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως, όπου συνάντησε «κληρικούς "βαλαντιοσκόπους και τραπεζοσκόπους". Εδώ θα συναντήσει, σε τρομερή μορφή, την κοινωνική ανισότητα, φιλάργυρους και πλεονέκτες πλουσίους να ζουν σκανδαλώδη, έκφυλο βίο, να εκμεταλλεύονται απάνθρωπα τον πτωχό λαό. Στη βασιλεύουσα θα πληροφορηθεί ακριβώς το τί συνέβαινε στο παλάτι, με τον αδύναμο στον χαρακτήρα βασιλέα Αρκάδιο και την φιλόδοξη και πολυπράγμονα Ευδοξία...». Η σύμπραξη και των τριών αυτών παραγόντων οδήγησε στον μαρτυρικό, ουσιαστικά, θάνατό του, κατά την πορεία του προς την εξορία.

Ο Σεβ. Ελευθερουπόλεως, στη συνέχεια, αναφέρθηκε στο έργο του Ιερού Χρυσοστόμου στην ερμηνεία της Αγίας Γραφής. Χαρακτήρισε «ανεκτίμητη» την προσφορά του στον τομέα αυτό και σημείωσε ότι «η ερμηνεία που εξεπόνησε δεν έγινε μέσα σε ένα ήσυχο Σπουδαστήριο. Έγινε κυρίως πάνω στον άμβωνα με μία οργανωμένη σειρά ομιλιών στο εκκλησίασμα... Με πολλή και σύντονη προσευχή και πνευματική άσκηση, προχώρησε ο Άγιος Ιωάννης στην μελέτη, εμβάθυνση και επίλυση των προβλημάτων της Αγίας Γραφής, διδάσκοντας μία βασική αρχή τον κάθε ερμηνευτή: την επίκληση της Θείας Δυνάμεως στο έργο του».

Ο ομιλητής επεσήμανε την εξαιρετική αγάπη του Αγίου Χρυσοστόμου για την Αγία Γραφή, η οποία τον οδήγησε στο σημείο να τονίσει πως «Χριστιανός που δεν διαβάζει την Αγία Γραφή είναι αδύνατον να σωθεί».

Κατά τον Σεβ. Ελευθερουπόλεως ο ιερός Χρυσόστομος «θεωρείται υπέρμαχος της ιστορικής ερμηνείας της Αγίας Γραφής, όπως γενικά πρέσβευε η Θεολογική Σχολή της Αντιόχειας, ενώ δεν έτρεφε μεγάλη συμπάθεια στην αλληγορική ερμηνεία της Αλεξανδρινής Σχολής... η όλη ερμηνευτική του προσπάθεια, πραγματικός πνευματικός άθλος, περιείχε πολύν πνευματικό κάματο. Στην ερμηνεία του προχωρούσε αργά και με πολλή προσοχή, βασανίζοντας το ιερό κείμενο... Εννοείται πως στο δυσχερέστατο έργο της ερμηνείας της Αγίας Γραφής δεν είχε βοηθό μόνο την κοινή λογική. Πρωτίστως σύμμαχο είχε την παμμερή και βαθειά γνώση όλης της Αγίας Γραφής. Εκινείτο με θαυμαστή άνεση σε όλα τα βιβλία Της. Έτσι τον βλέπουμε από τα προφητικά βιβλία να πηγαίνει στις Επιστολές του Αποστόλου Παύλου, από εκεί στη Γένεση και από τη Γένεση στα Ευαγγέλια... Ο Ιερός Χρυσόστομος διέθετε σπάνια κριτική σκέψη, με την οποία έδινε με αδιάσειστα επιχειρήματα την πρέπουσα λύση στο ανακύψαν ερμηνευτικό πρόβλημα... Η λύση του κάθε ερμηνευτικού προβλήματος δεν εγίνετο με στοχασμούς, δηλ. με αόριστες σκέψεις και κρίσεις αυθαίρετες, αλλά με επιχειρήματα μέσα από την ίδια την Αγία Γραφή. Ερμήνευε την Αγία Γραφή με την ίδια την Αγία Γραφή... Η ερμηνευτική μέθοδος του ιερού Χρυσοστόμου εφόδια είχε την άριστη γνώση της Αγίας Γραφής και την κριτική, αναλυτική του δύναμη. Είχε, όμως και την πείρα των προηγούμενων ερμηνευτών. Αρκετές φορές, ερμηνεύοντας δύσκολα χωρία, επικαλείται ταπεινά και τους «πατέρες», δηλ, αυτό που ονομάζουμε Παράδοση της Εκκλησίας...».

Ο Σεβασμιώτατος επεσήμανε την «επίμονη προτροπή του ιερού Πατρός στον απλό Χριστιανό να επιμένει στην ανάγνωση της Αγίας Γραφής, ακόμα κι όταν δυσκολεύεται στην κατανόησή της, διότι κάποτε ο Θεός θα έλθει βοηθός του».

Ολοκληρώνοντας την εισήγησή του, για να τονίσει την αξία της ερμηνείας της Αγίας Γραφής από τον Ιερό Χρυσόστομο και την χρήση της Πατερικής σοφίας από τους σύγχρονους κήρυκες του Θείου Λόγου, αναφέρθηκε στον 19ο Κανόνα της Στ΄ Οικουμενικής Συνόδου, η οποία, «αφού τονίζει το καθήκον των Ποιμένων της Εκκλησίας να διδάσκουν τον λαό κάθε ημέρα, εξαιρέτως δε τις Κυριακές, ορίζει πώς πρέπει να επιτελείται τούτο: Να αντλεί πρωτίστως το κάθε κήρυγμα το περιεχόμενό του από την Αγία Γραφή, με οδηγό, όμως, ασφαλή, την Πατερική ερμηνευτική Παράδοση. Πιο συγκεκριμένα ορίζει τα εξής για τον Ποιμένα που πρόκειται να διδάξει τον λαό: «Εάν πρόκειται να φέρει στον λόγο του, για να σχολιάσει εποικοδομητικά, κάποια περικοπή από την Αγία Γραφή, ας μην την ερμηνεύσει και αναλύσει διαφορετικά, απ' ό,τι την ερμήνευσαν και την ανέλυσαν μέσα στα συγγράμματά τους οι φωστήρες της Εκκλησίας, Οι Πατέρες και Διδάσκαλοί της... ας προσπαθήσουν οι διδάσκαλοι, ώστε να έχουν επιτυχία στο κήρυγμά τους, να μη συντάσσουν δικά τους αυτοσχέδια κηρύγματα, αλλά να προβάλουν εκθέτοντας τη διδασκαλία των Αγίων Πατέρων. Τότε θα είναι σίγουροι ότι δεν θα πέσουν έξω...!».


Επόμενος ομιλητής ήταν ο Αρχιμ. Δανιήλ Αεράκης, Ιεροκήρυκας, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα «Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ως πρότυπο Ιεροκήρυκος».

Καταρχήν, ο ομιλητής απάντησε στο ερώτημα «τί είναι το κήρυγμα και γιατί είναι τόσο βασικό στη ζωή της Εκκλησίας», αναφέροντας έξι λόγους που επισημαίνει ο Ιερός Χρυσόστομος:

Α. Το κήρυγμα είναι βασικό στοιχείο της Ιερωσύνης. Η Ιερωσύνη υπάρχει για να προβάλει την θυσία του Χριστού και ο τρόπος αυτής της προβολής είναι ο λόγος του Χριστού, που προσφέρεται στους πιστούς διά του Κηρύγματος. Αυτός ο λόγος πρέπει να είναι πειστικός και όχι πιεστικός.

Β. Το κήρυγμα είναι το δυσκολότερο έργο στην Εκκλησία. Τα ιερά Μυστήρια και τις τελεστές της Εκκλησίας μπορεί να τελέσει ο οιοσδήποτε κληρικός. Το κήρυγμα, όμως, δεν είναι για όλους. Χρειάζεται κόπος και πόνος πολύς για να αλλάξει η προαίρεση των ανθρώπων, ώστε ν' απαλλαγούν από την πλάνη και να δεχθούν την αλήθεια.

Γ. Ο Ιεροκήρυκας είναι ισάγγελος. Όταν το κήρυγμα είναι γνήσιο και αυθεντικό καθιστά τον ιεροκήρυκα εφάμιλλο των αγγέλων, γιατί δεν υπάρχει καμία διακονία ισάξια με αυτό.

Δ. Το κήρυγμα είναι χάρισμα χαρισμάτων. Είναι ανώτερο και απ' αυτήν ακόμα την θαυματουργία, γιατί εκείνος που καλλιεργεί τους ανθρώπους, με τον λόγο και την ζωή του, είναι ο μείζων μέσα στην Εκκλησία

Ε. Το κήρυγμα είναι απόλυτα αναγκαίο. Είναι η καρδιά της Εκκλησίας, που την διατηρεί ζωντανή. Δεν πρέπει να περιφρονείται, καθότι ο Λόγος του Θεού δεν υποκαθίσταται από άλλα χαρίσματα. Η σημασία του είναι μεγίστη για την οικοδομή του Σώματος της Εκκλησίας.

Στ. Το κήρυγμα είναι εκκλησιαστικό γεγονός. Ο Επίσκοπος το εμπιστεύεται στον Πρεσβύτερο, που το καλλιεργεί και ο λαός το προσλαμβάνει.

Στη συνέχεια ο π. Δανιήλ αναφέρθηκε διεξοδικά στην προετοιμασία του Κηρύγματος και τόνισε ότι αυτή πρέπει να διακρίνεται από επτά βασικά χαρακτηριστικά, κατά τον ιερό Χρυσόστομο:

Α. Το δέος. Οι κήρυκες του Θείου Λόγου πρέπει να διακατέχονται από φόβο και τρόμο έναντι του Θεού

Β. Να γίνεται ως κατενώπιον Θεού. Το κήρυγμα πρέπει να είναι αποτέλεσμα προσωπικής επιμέλειας και συνεπούς πνευματικής ζωής. Τον απροετοίμαστο κήρυκα εγκαταλείπει ο Θεός. Γι' αυτό, το κήρυγμα δεν πρέπει να αρέσει απλώς στον λαό, αλλά να ωφελεί τον λαό.

Γ. Η επίκληση του Αγίου Πνεύματος, το Οποίο φωτίζει και διανοίγει τις καρδιές τόσο του ιεροκήρυκος όσο και των ακροατών του

Δ. Να εκλαμβάνεται ως αλιευτική τέχνη. Ο ιεροκήρυκας καλείται να αλιεύει ψυχές για να τις οδηγήσει στην ζωή της Εκκλησίας. Δεν πρέπει ν' απογοητεύεται όταν η προσπάθειά του δεν έχει άμεσα και απτά αποτελέσματα. Δεν κηρύττουμε για να κάνουμε οπαδούς, αλλά από καθήκον, για να δοξάζεται ο Θεός και να σώζονται ψυχές. Είναι μεγάλη τέχνη το κήρυγμα να προσφέρει την αλήθεια με επίκαιρο τρόπο, όχι για την λύση σύγχρονων προβλημάτων, αλλά για την προσφορά της αλήθειας του Χριστού με σύγχρονο τρόπο. Να είναι ελκυστικό, ώστε και το ακούσιο ακροατήριο να μεταβάλλεται σε εκούσιο.

Ε. Η Ελπίδα στον Θεό. Τίποτα δεν πηγαίνει χαμένο από τον κόπο του κηρύγματος. Τα αποτελέσματά του κάποτε θα υπάρξουν, έστω κι αν ο Ιεροκήρυκας δε ζει για να τα χαρεί.

Στ. Η χαρά του ιεροκήρυκος από την διακονία του Θείου Κηρύγματος.

Τέλος, ο π. Δανιήλ κάλεσε τους κληρικούς να ομιλούν καθαρά και απλά, όπως η Εκκλησία παραδίδει και διδάσκουν οι Άγιοι Πατέρες, έχοντας πάντα προ οφθαλμών τον λόγο του ιερού Χρυσοστόμου «χρυσόν ψυχών και όχι χρυσόν σκευών δείται ο Θεός». 

Ακολούθησε διεξοδική συζήτηση, την οποία συντόνισε ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος.

Δεν υπάρχουν σχόλια: