Τα τελευταία χρονιά η χώρα μας βιώνει την μεγαλύτερη οικονομική κρίση στην ιστορία της. Η κρίση αυτή δεν έχει μόνο οικονομικά χαρακτηριστικά αλλά και πολιτικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και κυρίως ηθικά. Είναι μια κατ’ εξοχήν ηθική κρίση που συμπαρασύρει όλα τα επίπεδα της ζωής των ελλήνων. Μέσα σε αυτήν την αντάρα των συνεχιζόμενων μέτρων που οδηγούν στην κοινωνική εξαθλίωση και τους πολίτες στην καθημερινή αγωνία της επιβίωσης, βρίσκουν ευκαιρία δύο τάσεις στον χώρο της κοινωνίας για να αναμετρηθούν και να επιβάλλουν τις απόψεις τους.
Η μία τάση είναι η λεγόμενες προοδευτικές δυνάμεις της χώρας που προσπαθούν σε ένα ημιθανές κράτος να πραγματώσουν τις ιδέες τους και η άλλη τάση είναι ο ορθοδοξισμός δηλαδή, τάσεις προς πολιτική εργαλειοποίηση της ορθοδοξίας που οδηγεί σε μια παράξενη όσμωση πίστης και εθνικισμού. Με τον ορθοδοξισμό δεν θα ασχοληθούμε γιατί επίσημα η Ιεραρχία τον έχει καταδικάσει και συλλογικά και ατομικά. Θα αρκεστώ να αναφέρω για τους οπαδούς της τον λόγο του Αγίου Ισαάκ του Σύρου: <<Άνθρωπος ζηλωτής ουδέποτε φθάνει την ειρήνη της διάνοιας>>.
Οι προοδευτικές δυνάμεις στην προσπάθεια τους να επιβάλουν τις απόψεις τους χρησιμοποιούν όλα τα μέσα ακόμα και την τέχνη για την επίτευξη των στόχων τους. Αναφέρομαι στην θεατρική παράσταση CORPUS CHRISTI. Αρχικά θα ήθελα να τονίσω την αυτονόητη απέχθεια σε κάθε μορφή βίας από όπου και αν προέρχεται. Η κάθε μορφή τέχνης πρέπει ελεύθερα να παρουσιάζετε και να κρίνετε. Εδώ όμως γεννιέται ένα κρίσιμο ερώτημα που κρίνει και έναν επικίνδυνο σκοπό. Το ερώτημα είναι πως: αν μπορεί για χάρη της ελευθερίας του λόγου και της τέχνης να υποκατασταθεί η ιστορία, να αλλάξει η ιστορία. Αν η απάντηση είναι θετική, που δυστυχώς αυτό φανερώνεται στις μέρες μας, πάνω σε αυτή την κατάφαση πάτησε και η ιστορικός και βουλευτής και δημιούργησε την δικιά της εκδοχή για την μικρασιατική καταστροφή. Αφού η τέχνη μπορεί να αλλάξει την ιστορία έτσι και η ιστορικός μπορεί να ισχυριστεί ότι: << οι μικρασιάτες συνωστίζονταν στην προκυμαία της Σμύρνης για να θαυμάσουν τα κανόνια του αγγλικού και του αμερικάνικου στόλου και όσοι από αυτούς πνίγηκαν δεν ευθύνονται οι τούρκοι γι αυτό αλλά η ίδιοι γιατί δεν ήξεραν κολύμπι. Η γενοκτονία των ποντίων δεν οφείλετε σε ενέργειες της Τουρκίας αλλά στην απόφαση των ποντίων για μαζική εκδρομή στην έρημο της Ανατολίας όπου πέθαναν από δίψα γιατί ξεχάσανε να πάρουνε νερό >>. Άρα αφού η τέχνη μπορεί να αλλάξει την ιστορία αυτό κάνει και η ιστορικός και βουλευτής, την αλλάζει και δημιουργεί της <<περπατησιά της >.
Εξάλλου αυτό φαίνεται και από τον επίσημο ιστιότοπο που διαφημίζει την παράσταση CORPUS CHRISTI . Χαρακτηριστικά σας αναφέρω τι γράφουν για να παρουσιάσουν το έργο τους. << Επανεξετάζοντας και αναδημιουργώντας την πιο γνωστή ιστορία του κόσμου >>. Αλήθεια τι σημαίνει επανεξετάζοντας και αναδημιουργώντας; Παρακάτω λένε: << το CORPUS CHRISTI είναι ένα έργο που αφηγείται με καινούργιο τρόπο την πιο παλιά και πλέον αμφιλεγόμενη ιστορία των ανθρώπων σε μια περίοδο που περισσότερο από ποτέ παλεύουμε να φιλτράρουμε τα όσα μας έχουν σερβιριστεί ως επίσημη αλήθεια και ιστορία >>.
Τι σημαίνει με καινούργιο τρόπο; Τι σημαίνει η πλέον αμφιλεγόμενη ιστορία του ανθρώπου; Και τι σημαίνει ότι παλεύουμε να φιλτράρουμε τα όσα μας έχουν σερβιριστεί ως επίσημη αλήθεια και ιστορία; Να το ξεκαθαρίσουμε.
Η τέχνη, σε κάθε μορφή, τσακίζει τις ιδέες που δεν πιστεύει αλλά ποτέ την ιστορικότητα και την πορεία των ανθρώπων.
Η τέχνη αποδοκιμάζει τα γεγονότα αλλά ποτέ δεν αλλάζει τον ιστορικό τους πυρήνα.
Η τέχνη αναδεικνύει την ιστορία ως αλήθεια αλλά ποτέ δεν την αλώνει. Η τέχνη δεν κατασκευάζει ιστορία αλλά υπηρετεί την αλήθεια.
Το CORPUS CHRISTI δεν υπηρετεί την τέχνη αλλά την σκοτώνει γιατί δολοφονεί την αλήθεια. Και αφήνω στην άκρη θεολογικά και εκκλησιαστικά επιχειρήματα. Εδώ έρχεται η εκκλησία στην συγκεκριμένη περίπτωση η ιεραρχία και για άλλη μια φορά σώζει την τέχνη με την σοφή της ανακοίνωση.
Η εκκλησία δεν απαγορεύει την παράσταση (η εκκλησία δεν είναι κατασταλτικός μηχανισμός αλλά ούτε και δεκανίκι του κράτους) αλλά δεν τη συνιστά στους πιστούς γιατί δεν παρουσιάζει την αλήθεια. Σε αυτή τη θέση θα έπρεπε να συνταχθούν και όλοι οι πνευματικοί άνθρωποι του τόπου και κυρίως οι καλλιτέχνες του θεάτρου. Τι σκοπό έχει όλο αυτό; Είναι άλλη μια ευκαιρία για να οδηγηθεί η εκκλησία στο κοινωνικό περιθώριο και να αλλάξει η ιστορία του τόπου. Να ενστερνιστούν απόλυτα επιτέλους αυτοί οι χωριάτες έλληνες το πνεύμα της εσπερίας και να γίνουν Γάλλοι. Άθρησκο κράτος με άθρησκους και αδιάφορους πολίτες, χωρίς ιστορία. Ο πνεύμονας ζωής του ελληνισμού, η ορθοδοξία και η ιστορία πρέπει να χάσουν τον αέρα τους. Πνευματική ασφυξία. Με σύνθημα αλλάξτε την ιστορία, απομονώστε την εκκλησία. Σκοπός είναι να γίνει η εκκλησία ένα ασήμαντο θρησκευτικό σωματείο που να πρεσβεύει έναν ακίνδυνο και γλυκύτατο <<χριστούλη >>.
Ο Χριστός είναι <<μωρία >> και σημείο αντιλεγόμενο και σήμερα και αποτελεί σκάνδαλο και για τον Καϊάφα και για τον Πιλάτο. Σημείο αντιλεγόμενο στο πέρασμα των καιρών γίνεται εξ ίσου και κάθε τι που συνεχίζει τη φανέρωση και την παρουσία του χριστού, η Εκκλησία δηλαδή. Η εκκλησία ως <<υποκατάσταση >> του χριστού στην σκηνή της ιστορίας φανερώνει μια <<καινή ζωή>> ενός άλλου πολιτεύματος αποικία σ’ αυτό το μάταιο κόσμο. Το πολίτευμα της αγάπης.
Η εκκλησία προσφέρει τον καταστατικό χάρτη της ανθρώπινης ελευθερίας με θεμελιακές αρχές: την πτωχεία που ελευθερώνει από την επιρροή του υλικού, την αγνότητα που απελευθερώνει από την δουλικότητα του σαρκικού, την υπακοή που ελευθερώνει από την ειδωλολατρική επιρροή του εγώ, την άσκηση που μεταμορφώνει, την αγάπη που αγκαλιάζει το κάθε τι και τον θάνατο που ανασταίνει. Αλλά πόσο χρήσιμη είναι η εκκλησία που πρεσβεύει όλα αυτά; Στην εποχή μας καθόλου. Αφού ελευθερία είναι η αύξηση και γρήγορη ικανοποίηση των αναγκών και ευδαιμονισμός η υπερηφάνεια και ο εγωισμός. Η εκκλησία η θα μπει στην άκρη η θα αποκτήσει το πνεύμα του κόσμου και θα γίνει μια νυσταλέα εκκλησία.
Η εκκλησία όμως θα παραμείνει κιβωτός και ορμητήριο. Θα μάχεται πάντα με γνώμονα την αλήθεια για να καταρρεύσουν όλες αυτές οι άρριζες και ανυπόστατες προοδευτικές ασυναρτησίες. Και ας χλευάζετε σήμερα ο χριστιανός που θέλει να κερδίσει την αιωνιότητα νηστικός και ανόητος. Δεν φοβίζει τους χριστιανούς το γεγονός ότι το σεμνό και ιεροπρεπές εμπαίζεται και προπηλακίζεται. Το αναιδές και αρρωστημένο προβάλλεται, κυκλοφορεί ελεύθερα και θεωρείται φυσιολογικό και καλλιτεχνικό.
Η εκκλησία μπορεί να φαίνεται πως βρίσκετε σε σιωπή. Είναι η αμίλητη άρση του σταυρού. Μπορεί να δεικνύει μια στωική απάθεια και μια αποδοχή των δυσάρεστων καταστάσεων, αλλά η ερμηνεία για μια μοιρολατρική και παθητική στάση είναι παρακινδυνευμένη. Η εκκλησία δεν προσφέρει έναν σπαρακτικό απελπισμό, παρά μια κάθαρση ψυχής, άπλωμα και όραμα. Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα είναι μια πνευματική μεταπολίτευση στην βάση του ελληνισμού και της ορθοδοξίας.
Την εκκίνηση θα προσφέρει πάλι η εκκλησία. Πραγματοποιώντας μέσα της το μεγαλύτερο θαύμα που πιστεύει. Την μετάνοια. Μετανοώ γιατί τραυματίζω την ελπίδα άθρησκου ανθρώπου να αναζητήσει στην εκκλησία τη σωτηρία του. Η εκκλησία έχει πάντα σκοπό της τη ρήξη με το κακό και την μεταμόρφωση του κόσμου. Ο Ωριγένης έλεγε πως ο καιρός της ειρήνης είναι καλός για τον σατανά γιατί κλέβει από την εκκλησία τους μάρτυρές της. Γιατί τι αξία, τι σημασία, έχει η τέχνη αν δεν είναι αλήθεια, ζωή και ιστορία. Αν δεν είναι μνήμη που πάει να πει ζωή.
ΚΩΣΤΑΣ ΖΟΥΡΔΟΣ
ΘΕΟΛΟΓΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου