Μαρτύριον Αγίου νεομάρτυρος Δημητρίου του Χιοπολίτου.

Στις 29 Ιανουαρίου 1802 μαρτύρησε στην Κωνσταντινούπολη ο Άγιος νεομάρτυρας Δημήτριος ο Χιοπολίτης. Την Ακολουθία και το Συναξάρι-Μαρτύριο του Αγίου συνέγραψε ο Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος. (Δείτε την ακολουθία εδώ).

Συναξάριον.

Τῷ αὐτῶ μηνί κθ΄, μαρτύριον τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου νεομάρτυρος Δημητρίου τοῦ Χιοπολίτου, τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει ἀθλήσαντος, συγγραφέν παρά τοῦ ἱεροδιδασκάλου Ἀθανασίου τοῦ Παρίου.

Στίχοι:

Θεσσαλονίκη, οὐκ ἔτισοι μόνῃ κλέος ἔσται.

Δημήτριος Μάρτυς, καί γάρ ἔχει καί Χίος.

Ἄλλον, ὄν εἴνεκα Χριστοῖο κτάνον ἄνδρες ἀπηνεῖς.

Καί εἶπα, καί λέγω, καί δέν θέλω παύσει ἀπό τό νά λέγω, ἀπό ψυχῆς καί καρδίας, Εὐλογητός ὁ Θεός, ὁποῦ ἀκατάπαυστα δοξάζει την Ἁγίαν του Πίστιν, μέ τήν σταθεράν, καί πεπαρρησιασμένην ὁμολογίαν τῶν νέων του Μαρτύρων· ὄχι δέ μόνον ἐγώ, ἀλλά καί κάθε Χριστιανός Ὀρθόδοξος, ὁποῦ βλέπει καί ἀκούει κηρυττομένην παρρησίᾳ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τήν Θεότητα, καί πανταχοῦ νικῶσαν καί θριαμβεύουσαν τοῦ Σταυροῦ τήν δύναμιν, ὅλοι ἐξίσου εὐφραίνονται, καί μέ τόν Δἀβίδ λέγουσι «Θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς Ἁγίοις Αὐτοῦ». Ὅτι δέν εἶναι βέβαια ἴδιον της ἀνθρωπίνης σαρκός νά ἀντέχῃ καί νά ὑπομένῃ τά τόσα καί τόσα δεινά καί φρικτά κολαστήρια, καί τέλος πάντων, καί μετά χαρᾶς νά τρέχη εἰς την σφαγήν· ὅτι κατά τήν δεσποτικήν ἀπόφασιν τό μέν πνεῦμα πρόθυμον, ἡ δέ σάρξ ἀσθενής. Ἀκόμα δέν εἶχε τελειώσει ὁλόκληρος χρόνος, ὁποῦ ἐδόξασαν τόν Θεόν οἱ καλλίνικοι στρατιῶται του Χριστοῦ, ὁ νέος Γεώργιος εἰς τήν Ἔφεσσον καί ὁ περίφημος Μάρκος ἐδῶ εἰς τήν φιλοχριστόν Χίον, καί ἰδού Δημήτριος, νέος, γέννημα καί θρέμμα τῆς θεοσώστου πόλεως Χίου, παρρησιάζεται εἰς τό ὑπέρτατον κριτήριον τῆς Βασιλευούσης τῶν Πόλεων, κηρύττει Θεόν ἀληθινόν τόν Ἰησοῦν Χριστόν, καταισχύνει, ὡς ἀπατηλήν και βέβηλον, τήν τῶν ἐναντίων θρησκείαν· καί τέλος, λαμβάνει παρά τοῦ ἀγωνοθέτου Χριστοῦ τοῦ ἀπροσωπολήπτου κριτοῦ, τόν στέφανον τῆς λαμπρᾶς του Ἀθλήσεως, καί συναριθμεῖται μέ τόν μυροβλήτην Δημήτριον, καί μέ τούς λοιπούς ἀριστέας καί τροπαιούχους τῆς ἀληθείας Μάρτυρας. Τούτου τήν ἱεράν ἄθλησιν οἱ τῆς Κωνσταντινουπόλεως Χριστιανοί, εἶδον μέ τούς ὀφθαλμούς των, καί μετά δακρύων θεοφιλῶν ἐδόξασαν τόν Θεόν οἱ φιλομάρτυρες. Πρέπον δε καί χρειῶδες εἶναι οἱ μή ἰδόντες Χριστιανοί νά ἀξιωθοῦν του δεσποτικοῦ μακαρισμοῦ, ὁποῦ λέγει, ὅτι μακάριοι οἱ μή ἰδόντες καί πιστεύσαντες, ἤγουν ἐκ μόνης της ἀκοῆς, καί νά δοξάσουν ὅλοι τόν Θεόν, ὁποῦ δείχνει τήν θείαν τοῦ δύναμιν εἰς τήν ἀσθένειαν τῆς ἀνθρωπίνης σαρκός. Λοιπόν ἡ διήγησίς του Μαρτυρίου τούτου, θέλει γίνει, καθώς διά γραμμάτων, καί διά φωνῆς ἀξιοπίστων ἀνδρῶν, ἔφθασε νά ἔλθῃ εἰς ἠμᾶς.

Ἦτον λοιπόν ὁ καλλίνικος οὗτος Δημήτριος, καθώς προεδηλώθη, γέννημα καί θρέμμα τῆς περιφήμου νήσου Χίου, ἀπό τό μέρος ἐκεῖνο τῆς πόλεως, ὁποῦ ὀνομάζεται κοινῶς Παλαιοκάστρον· οἱ γονεῖς του δέν ἤσαν λαμπροί κατά τό κοσμικόν, εἶχον ὅμως τόν πλοῦτον τῆς θεοσεβείας, τόν ὁποῖον μετέδωκαν καί εἰς τά τέκνα των. Ὁ πατήρ του ὀνομάζετο Ἀποστόλης, ἡ μήτηρ του Μαρουλοῦ. Ὁ Δημήτριος οὗτος, καί εἰς ἄλλος αὐτοῦ ἀδελφός Ζαννής καλούμενος, τήν ἡλικίαν μεγαλύτερος, ἐξενιτεύθησαν, διά κυβέρνησιν σωματικήν, εἰς τήν Κωνσταντινούπολιν, καθώς κάμνουσι καί ἄλλοι πάμπολλοι· τό μέσον ὁποῦ ἐμεταχειρίζοντο, διά τήν αὐτήν κυβέρνησιν, ἦτον ἡ πραγματεία τῆς τζοχατζοσύνης. Ὁ μεγαλύτερος ἀδελφός, ἤγουν ὁ Ζαννής ἔλαβε καί γυναίκα ἐκεῖ μετά χρόνους ἠρραβωνίσθη ὁμοίως καί ὁ Δημήτριος εἰς τό Σταυροδρόμι, μέ μία κόρην, πλήν χωρίς τήν γνώμην τοῦ ἀδελφοῦ του, καί τῶν μαστόρων του, καθώς ὁ ἴδιος, πρό τοῦ νά παρρησιασθῇ, γράφει εἰς τόν πατέρα του, καί αὐτά καί τά ἀκόλουθα, ὁποῦ ἔχομεν να γράψωμεν, ἕως εἰς τήν ὕστερην ἡμέραν, ὁποῦ ἄρχισε νά ἐτοιμάζηται. Ὀργισθέντες λοιπόν, ὃ,τέ ἀδελφός του καί οἱ μάστοροι, , τόν ἀπέβαλον ἀπό λόγου τους· ἀποβεβλημένος  ἀπό τόν ὀντάν, μετά ὀλίγας ἡμέρας, ἤρξατο καί οὕτως ὑστερεῖσθαι, κατά τόν νεώτερον υἱόν ἐκεῖνον τοῦ Εὐαγγελίου, καί ἐνθυμήθη πώς εἶχε νά πέρνη ἀπό τό κονάκι τοῦ Σεχισελάμ, εἰς τό ὁποῖον εἶχε δοσμένον πράγμα βερεσέν· ὅθεν διά νά κάμῃ ἔξοδα, ἐπῆγεν εἰς τό σεράγι διά νά λάβη τά βερεσέδια ἐπῆγε μή ἠξεύροντας, πώς τοῦ εἶχε στημένην παγίδα ὁ διάβολος, διά νά τόν πιάσῃ, καθῶς φεῦ καί ἔγινεν. Ἦτον αὐτός ὄχι μόνον νέος, ὡς εἴκοσι ἤ εἴκοσι δύο χρονῶν, ἀλλά καί ὡραῖος πολλά τήν ὄψιν ὅθεν καί χωρίς νά καταλάβη τό ἴδιόν του κάλλος τοῦ ἔγινε προδότης εἰς τήν ψυχικήν ἀπώλειαν· ὅτι πηγαίνοντας ἐκεῖ πολλάκις προτήτερα μέ πράγμα, ἡ ἴδια θυγάτηρ τοῦ Σεχισελάμ, βλέποντας τόν, ἐτρώθη ἡ κατάρατος τήν καρδίαν, ὡσάν ἄλλη Αἰγυπτία, ἀπό σατανικόν ἔρωτα πρός τόν καλλόν νέον ὅθεν καί κυριευμένη ἀπό τόν δαίμονα τοῦ ἔρωτος, ἐζήτει εὐκαιρίαν, νά αὐθαδιάσῃ, καί νά δείξῃ τήν ἀναίσχυντον γνώμην της. 

Μήν ἔχωντας λοιπόν ὁ Δημήτριος καμμίαν εἴδησιν ἀπό τά πονηρά διανοήματα καί βουλεύματα τῆς μαινάδος ἐκείνης, ἐπῆγεν, ὡς εἴπομεν, νά ζητήσῃ ἄσπρα. Τόν ἐδέχθη ἐκείνη πασίχαρος· κάμε ὑπομονήν, τόν εἶπε, καί ἀνέβα, κάθισαι, ἕως νά ἔλθῃ ὁ σαρατευτάρης· ἔτζη τόν εἶπε, καί ἀναχωρήσασα, ὑπέστρεψεν μετ’ ὀλίγον, ὡσάν δαίμονας ἔμπροσθέν του, [καθώς γράφει ὁ ἴδιος] μέ ἕνα ταψί καφέ, καί ἕνα τζιμπούκι, καί ταῦτα δίδουσα, τόν λέγει τώρα δέν ἔχεις νά γλυτώσης, ἀπό τάς χείρας μου. ἤ πρέπει νά γένῃς Τοῦρκος, νά ἔλθης εἰς τήν πίστιν, ἤ νά κοπῇ ἡ κεφαλή σου, καί νά χάσῃς τήν ζωήν σου. Τί νά κάμω, λέγει, ὁ δυστυχής; Διά νά μή πάγω ἀξεμολόγητος, ὄντας ἁμαρτωλός, ἔκλινα καί μή θέλωντας, καί ἐδέχθηκα τήν βρωμεράν τους πίστιν. Τοῦτο βέβαια τό εἶπε μέ πολλήν ἁπλότητα καί ἀφέλειαν, ἤγουν τό νά μή πάγῃ ἀνεξομολόγητος· ἐπειδή ὄχι μόνον δέν ἔμελλε νά κολασθῇ ὡς ἁμαρτωλός, ἀλλά μάλιστα καί ἤθελε στεφανωθῇ ὡς Μάρτυς. Πλήν τάχα ἤθελε νά φανερώσῃ, πώς ἄν δέν ἀπέθνησκεν, ἤθελε διορθώσῃ καί τά πρῶτα καί τά ὕστερα μέ καλήν μετάνοιαν καί ἐξομολόγησιν· ὡς τόσον, ὅπως καί ἄν τό ἔκαμε, τό κακόν ἔλαβε τέλος, καί ἠρνήθη φεῦ! τόν γλυκύτατον Δεσπότην του τόν Ἰησοῦ Χριστόν, ἀλλά μέ λύπην του ἄκραν, καί μέ δάκρυα θερμά, καί νύκτα καί ἡμέραν, ὅταν ἔμενεν μόνος του· πλήν ἐγνωρίζετο πώς ἔκαιεν ἡ θλίψις τήν καρδίαν του, καί ἡ σκυθρωπότης ἦτον ἀχώριστος ἀπό τό πρόσωπόν του καί διά τοῦτο δέν τόν ἐξεθάρρευαν νά εὒγῃ ἔξω, καί τόν ἐφύλαγαν μέ πολλήν προσοχήν, τάχα ἕως νά συνηθίσῃ. 

Ἐστάθη λοιπόν οὕτω φυλαττόμενος πενήντα ἐννέα ἡμέρας·· εἴτα εὐδόκησεν ἡ θεία Χάρις, καί εὗρε καιρόν ἐπιτήδειον, τόν βαθύτατον ὕπνον τοῦ ραμαζανίου, ὁποῦ σχεδόν ἤσαν ἀναίσθητοι ἀπό τό βάρος τοῦ ὕπνου, καί οὕτω κάνωντας τόν Σταυρόν του, ἐρρίφθη ἔξω μέ ὅσην ἡσυχίαν, ἄλλην τόσην ὀγλιγωράδα, καί πηγαίνωντας εἰς τό Σταυροδρόμι, ἐκρύφθη εἰς τό σπίτι ἑνός φίλου του Χριστιανοῦ, χύνωντας ποταμούς δακρύων, καί ξεσχίζωντας μέ τούς ὄνυχας τοῦ τά μάγουλά του, μέ οἰμωγᾶς καί στεναγμούς πικροτάτους, διά τό μέγα κακόν ὁποῦ ἐπαθεν· ἔπειτα ἔκραξεν ἐκεῖ τόν πνευματικόν του πατέρα, καί ἐξομολογήθη μέ δάκρυα θερμά καί μέ κατάνυξιν καί συντριβήν καρδίας ἀνείκαστον. Ἐκεῖ ἔκραξε καί τόν ἀδελφόν του, καί τοῦ ἐπῆρε συγχώρησιν διά τά ἀπερασμένα, χωρίς ὅμως νά τόν φανερώσῃ τόν σκοπόν ὁποῦ ἔβαλε τοῦ Μαρτυρίου ἔπειτα ἔγραψεν ἐπιστολήν εἰς τούς γονεῖς του, διηγούμενος ἐξ’ ἀρχῆς πώς, καί πόθεν του συνέβη τό μέγα πτῶμα τῆς ἀρνήσεως, τά ὁποία εἶναι αὐτά τά ἴδια ὁποῦ ἐγράψαμεν ἐδῶ, καί τούς ἐζήτησε συγχώρησιν, διατί τούς ἐλύπησεν ὑπερβολικά, φανρώνοντάς τους, πώς ἔβαλε σκοπόν νά ὑπάγῃ νά παρρησιασθῇ ἔμπροσθεν τῶν τυράννων, διά νά ὁμολογήσῃ ἀπ’ ἀρχῆς τόν γλυκύτατον του Ἰησοῦν Χριστόν, ὁποῦ ἀφρόνως καί παραλόγως τόν ἠρνήθη· καί νά μήν λυπηθοῦν διά τοῦτο, ἀλλά μάλιστα καί νά χαροῦν, καί νά τόν δώσουν τήν εὐχή τους, νά τελειώσῃ καθώς διψᾶ ἡ καρδία του τό σκοπούμενον· ἔπειτα, λέγει, ἐγώ ἔγραψα ταῦτα ἕως ἐδῶ, καί τό γράμμα ἀφήνω ἀνοικτόν εἰς τάς χείρας τοῦ πνευματικοῦ μου πατρός, διά νά σᾶς γράψῃ ἐκεῖνος, ὅσα μετά ταῦτα ἔχουν νά ἀκολουθήσουν, ὁμοῦ καί τό τέλος μου. 

Γράφει λοιπόν ὁ πνευματικός, ὅτι εὐθύς ἔβαλε στοχασμόν διά νά φύγῃ, καί νά ὑπάγῃ νά θυσιάσῃ τήν ζωήν του, καί νά χύσῃ τό αἷμα του, διά νά πλύνῃ τήν ἀνομίαν του, καί κανένα πράγμα δέν ἐδυνήθῃ νά τοῦ μαράνῃ τήν προθυμίαν τοῦ θανάτου, καί νά τόν ἐμποδίσῃ ἀπό τό νά μή φύγῃ· καί μέ ὅλον ὁποῦ, ὅσα δύνανται νά εὐχαριστήσουν τάς ἐπιθυμίας ἑνός τόσον πολλά νέου, ἤγουν καί ἠδοναί, καί πλοῦτος καί δόξα, καί φορέματα πολυτελῆ καί πολύτιμα, ὅλα τά ηὖρε καί τά εἶχε, μέ ὅλην τήν ὑπερβολήν· ἀλλ’ ὁ μακάριος ἐκεῖνος ἔγινεν ὅλος διόλου θεόφρων καί τά τοιαῦτα καλά τοῦ ματαίου τούτου κόσμου, ὄχι μόνον τά ἐβδελύσσετο, καί τά ἐκαταφρόνει, ὡς κόπρια καί σκύβαλα, ἀλλά καί τά ἐμίσει, ὡς ψυχοβλαβῆ καί ἀπωλείας πρόξενα· ὅθεν ἔκλαιεν ἀκατάπαυστα, καί ἀπό καρδίας του ἐπαρακάλει τόν Κύριον νά τόν ἐλεήσῃ, νά μήν ἀποθάνῃ μέσα εἰς ἐκεῖνον τό διαβολόσπητον, ἀλλά νά τόν ἀξιώσῃ, νά τόν ὁμολογήσῃ Θεόν ἀληθινόν, καί νά ἀποθάνῃ διά τήν ἀγάπην του. 

Οὕτω μετά δακρύων προσευχόμενος, καί λέγων πολλάκις τούς οἴκους τῆς Παναγίας Παρθένου καί Θεοτόκου, καί ὅσα ἄλλα ἤξευρε, μίαν νύκτα, ὁποῦ ἔμεινε μόνος του, μέ τό νά ἐγειτόνευσαν γυναῖκες τούρκισαις πρός χαιρετισμόν, καί οἱ σπιτικαῖς [ὅτι δέν ἦτον μία, ἀλλά τρεῖς] ἐκαταγίνοντο εἰς τήν ἐκείνων δεξίωσιν· ἐκείνην τήν νύκτα, ὁποῦ ἦτον ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νικολάου, προσευχόμενος ἀπεκοιμήθη· καί ἐκεῖ βλέπει μίαν γυναίκα εὐπρεπεστάτην μέ ἓνα βρέφος εἰς τάς ἀγκάλας της, μέσα εἰς μίαν πεδιάδα ὡραιοτάτην· ἐκεῖ εἶδεν, ὁποῦ ἒστεκε μακράν καί ἕνας τζελάτης, καί ἡ γυνή εἶπεν εἰς τόν Δημήτριον, ἐάν δέ πέσῃς εἰς χείρας τούτου τοῦ δημίου, ἤτοι τοῦ τζελάτη, δέν κληρονομεῖς τούτην τήν πανευφρόσυνην πεδιάδα. Ἐξύπνησεν ὁ νέος, ἐκατάλαβε πώς εἶναι θέλημα Θεοῦ, διά νά μαρτυρήσῃ, καί ἐχάρη ἡ ψυχή του, καί εἰς τό ἑξῆς ἔλαβε πόθον πολύ περισσότερον. Ταῦτα ἐξομολογηθεῖς καί φανερώσας εἰς τόν πνευματικόν του, δέν ἠμπόρεσεν εὐθύς νά λάβῃ τήν ἄδειαν, ὅτι ὁ πνευματικός ἐφοβήθη, μή ἤσαν λογισμοί ἀνθρώπινοι, καί τό μέν πνεῦμα πρόθυμον, κατά τήν δεσποτικήν ἀπόφασιν, ἡ δέ σάρξ ἀσθενής· ὅθεν τόν ἐσυμβούλευε νά ὑπάγη εἰς καμμίαν Χριστιανοσύνην, καί μέ τήν καλήν μετάνοιαν ἐδύνατο νά σωθῆ.

Αὐτά καί τά τοιαῦτα τόν εἶπεν ἀλλά βλέποντας τόν ὅτι ἐπιμένει ζητώντας τήν ἄδειαν, ἠθέλησε νά τόν δοκιμάσῃ ὅθεν τόν ἐδιώρισε νηστείας, προσευχᾶς, μετανοίας τόν ἔδωσε καί μερικά βιβλία πνευματικά, καί εἰς τόν σκοπόν τοῦ συμβάλλοντα. Ἄρχισε λοιπόν ὁ καλός Ἀθλητής νά ἀγωνίζεται, καί νά κάνῃ τελείαν ἐκκοπήν παντός πράγματος, καί νά ἀπερνᾶ μέ ὀλίγον ψωμί καί νερόν τό ἡμερονύχτιον καί τάς μέν ἡμέρας ἐξόδευεν εἰς τήν μελέτην τῶν βιβλίων, χύνοντας ποταμηδόν τά δάκρυα, μέ καθημερινᾶς ἐξομολογήσεις, τάς δέ νύκτας ἐπέρνα μέ προσευχᾶς, κτυπώντας τό στῆθος καί τήν κεφαλήν, λέγοντας ἀλλοίμονον εἰς ἐμέ, πῶς νά κάμω τέτοιον κακόν; Καί δύο φοραῖς ἐξέσχισε καί τό πρόσωπόν του μέ τούς ὄνυχάς του, διατί ἐπεσεν εἰς τόσην ἀσέβειαν. Ὁ δέ πνευματικός τόν ἐπαρηγόρει λέγωντας τον, πώς ἡ εὐσπλαγχνία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἄπειρος, καί τόν ἔλεγε νά παρακαλῇ τόν Θεόν, νά τοῦ ἀποκαλύψῃ μέ κανένα τρόπο, ἄν ἦναι θέλημά του νά λάβῃ τέλος ὁ σκοπός του. Ἡμέραις ἐπέρασαν δεκαπέντε μέ τοῦτον τόν τρόπον, καί πάλιν ὁ πνευματικός τόν λέγη νά ἐπιτείνη τούς ἀγώνας, καί νά ζητῇ τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ὑπήκουσε μετά χαρᾶς ὁ νέος, καί αὐξάνει τάς νηστείας, τάς ἀγρυπνίας, τάς προσευχᾶς, καί τά δάκρυα, γονατιστός ἐπάνω εἰς τά γυμνά σανίδια, εἰς καιρόν ὑπερβολικῆς ψύχρας. Πέντε ἡμέραι εἶχαν ἀπεράσει, ὁποῦ ἔκανεν ἐκείνας τάς ὁλονυκτίους προσευχᾶς, καί τήν πολλήν ἐκείνην κάκωσίν του σώματός του, καί μία νύκτα, καί εἰς τήν ὁποίαν ἐξημέρωνε Κυριακή, εἰς τάς ἕνδεκας ὥρας, προσευχόμενος σκοτεινά, μέ τό νά εἶχε σβεσθῇ ἡ κανδήλα, ἰδού βλέπει ἕνα φῶς ὑπερβολικόν, καί ἀκούει καί μίαν φωνήν γλυκυτάτην, ἀνά μέσον του φωτός, ὁποῦ τόν λέγει· χαίροις μάρτυς τοῦ Χριστοῦ Δημήτριε ἔχε θάρρος, ἐπειδή διά πρεσβειῶν τῆς Δεσποίνης ἠμῶν Θεοτόκου, ὁ Υἱός αὐτῆς ὁ Κύριος ἠμῶν Ἰησοῦς Χριστός, εἶναι μετά σου, νά σέ ἐνδυναμώνη, καί γενναίως καί ὀγλίγωρα θέλεις τελειώσει τό μαρτύριον. Ταῦτα ἀκούσας ὁ γενναῖος, πεσῶν κατά γῆς πρινής, μετά πολλῶν δακρύων, ἐδόξαζε καί εὐχαρίστει τόν Θεόν, καί τήν Θεοτόκον Παρθένον· ἔπειτα εὐθύς γενομένης ἡμέρας, ἐμήνυσε τόν πνευματικόν του, καί ἐπῆγε, καί τον ηὖρε βουτημένον μέσα εἰς τά δάκρυα καί οὕτω μετά θερμῶν δακρύων τοῦ ἐδιηγήθη τήν ὀπτασίαν, καί ὁμού οἱ δύο, ὁ τέ πνευματικός καί ὁ Δημήτριος, ἐδόξασαν τόν πανάγαθον Θεόν. 

Λοιπόν ὁ πνευματικός γνωρίζοντας ἐκ τούτων τήν βουλήν τοῦ Θεοῦ, τόν ἐμεταχειρίσθη καθώς διατάσσει ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, ἤγουν ἐδιάβασε ἔπ αὐτόν τάς ἰλαστικᾶς εὐχᾶς, τόν ἔχρισε τῷ Ἁγίω Μύρω, τόν ἠξίωσε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, ἤγουν τοῦ Παναγίου Σώματος καί Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, τήν τρίτην τό πρωί, καί τόν ἀπέλυσε μέ δάκρυα, εὐξάμενος ἐπ’ αὐτόν, νά ἔχη ὁδηγόν καί συναρωγόν τήν Κυρίαν Θεοτόκον, καθώς καί τόν ὑπέσχετο, ἕως εἰς τήν ὑστέραν του ἀναπνοήν. Πηγαίνοντας λοιπόν ἐπαρρησιάσθη εἰς τόν Καϊμακάμην, καί τόν λέγει· αὐθέντη ἤξευρε, ὃτι ἐγώ ἤμουν Χριστιανός, καί μέ βίαν καί δυναστείαν μέ ἔφεραν εἰς ταύτην τήν μιαράν καί καταφρονεμένην θρησκείαν· ὅμως ἐγώ, καί ἤμουν, καί εἶμαι Χριστιανός, καί Χριστιανός θέλω νά ἀποθάνω, καί διά τοῦτο ἦλθα ἐδῶ, διά νά ὁμολογήσω ἔμπροσθέν σου, πώς ἔσφαλα, καί νά κηρύξω τήν ἀλήθειαν τῆς Ἁγίας μου Πίστεως. Λοιπόν ἔσφαλα μεγάλως, τό ὁμολογῶ, μία εἶναι ἡ Πίστις τῶν εὐσεβῶν καί ὀρθοδόξων Χριστιανῶν· καί ταῦτα εἰπών, ἔρριψε τό καβοῦκι κατά γῆς, καί ἐστάθη μέ σιωπή. Ὁ Καιμακάμης ἐπρόσταξε καί τόν ἔφεραν τό καβοῦκι, καί ἄρχισε νά τόν ὁμιλῇ μέ πολλήν ἡμερότητα καί ἁπαλότητα· βλέπωντας δέ, ὅτι δέν ἔδιδεν ὁ Μάρτυς καμμίαν προσοχήν, ἀλλά μάλιστα καί ἐκαταφρόνει εὐθαρσώς ὅσα τόν ἔλεγεν, ἐπρόσταξε νά τόν ρίψουν εἰς τήν φυλακήν, ἕως εἰς δευτέραν ἐξέτασιν, διορίζωντας νά τοῦ βάλουν δύω ἁλυσίδας, μίαν εἴς τους πόδας, καί ἄλλην εἰς τόν λαιμόν· τό ἑσπέρας τόν ἔβαλαν προύμιτα εἰς τό παρ’ αὐτῶν λεγόμενον τουμπροῦκι· ἐκεῖνος δέ ὁ ἀοίδιμος, ὄχι μόνον τίποτα δέν ἐμικροψύχησεν, ἤ ἐσκυθρώπασεν, ἀλλά καί ἐχάρη μάλιστα κατ’ ἀλήθειαν, καί τοῦ ἐφαίνετο πώς εὐρίσκετο εἰς κανένα βασιλικόν θάλαμον, μέ πολλήν ἀνάπαυσιν, καί ὁλονυκτίς ἐπέρασε προσευχόμενος καί δοξάζων τόν Θεόν, παρακαλώντας τῶν μετά δακρύων νά τόν ἀξιώσῃ, νά βάλῃ εἰς τήν καλήν ἀρχήν, καί τέλος καλός καί μακάριον.

Ἡμέρας γενομένης, ὅταν ἄνοιξε τό κριτήριον, πάλιν ἐκ προστάγματος ἔρχεται εἰς δευτέραν ἐξέτασιν· ὅλη ἡ ἐξέτασις ἐστάθη κολακευτική νουθεσία, μέ ὑποσχέσεις καί ταξίματα, καθώς συνηθίζουν οἱ τύραννοι νά κάνουν εἰς τούς θείους Μάρτυρας· βλέποντες δέ, πώς ὁ νέος ἔστεκεν ἀμετάβλητος εἰς τήν ἐξ’ ἀρχῆς ἀπόφασίν του, καί ὅτι μισεῖ καί καταφρονεῖ ὄλας του τάς ὑποσχέσεις, ὡς ἀντιθέους καί ψυχοβλαβεῖς, ἄρχισαν νά τόν φοβερίζουν, πῶς τούς ἀναγκάζει νά τοῦ κάμουν τά πάνδεινα· καί ἐκεῖνος ὁ ἀξιάγαστος ἀκούοντας, ἕτοιμος εἶμαι, τούς ἀπεκρίθη, νά ὑπομείνω καί μάστιγας καί κολάσεις καί βάσανα κάθε λογῆς, διά τήν ἀγάπην τοῦ γλυκυτάτου μου Ἰησοῦ Χριστοῦ· καί μή χάνετε καιρόν, ἀλλά κάμετε ὅ,τι ἔχετε νά κάμετε, ὅ,τι ἐγώ διά τοῦτο ἦλθα. Τότε ὁ Καϊμακάμης τόν λέγει μέ θυμόν· ἔτζι λέγεις ἐσύ, πῶς ἔχης νά ὑποφέρῃς ὅ,τι σοῦ κάμουν διά νά σέ προσκυνοῦν οἱ γκιαούριδες, μά ἐγώ θέλω σοῦ κόψω ἔξαφνα τήν κεφαλήν, διά νά κολασθῆς. Τότε ὁ τοῦ Χριστοῦ Μάρτυς τόν ἀπεκρίθη, πρίν νά κόψῃς ἐσύ ἐμένα, θέλει κόψει ὁ Θεός τήν ἐδικήν σου ζωήν, καί νά ὑπάγῃς ὡς ἀσεβής εἰς τήν αἰώνιον κόλασιν. Ταῦτα εἰπόντος τοῦ Μάρτυρος, ἐπρόσταξεν ὁ τύραννος καί τόν ἔβαλαν εἰς τήν φυλακήν, μέ ἀπόφασιν τή ἐπαύριον νά τόν θανατώση. Τήν ἐρχομένην ἡμέραν, ἐπρόσταξε νά φέρουν τόν Μάρτυρα εἰς τό κριτήριον· εἰς τήν αὐτήν ὥραν ἔφθασε εἴδησις, πῶς ἦλθε ὁ Καπιτάν Πασσᾶς, καί πηγαίνωντας ὁ Καϊμακάμης διά νά τόν δεχθῆ, τόν ἔφθασε ὀργή θεϊκή, καί πεσών ἐξέψυξε τόσον αἰφνίδια· καί οὕτως ἐπληρώθη ἡ προφητεία του Μάρτυρος. 

Γενομένου λοιπόν νέου Καϊμακάμη, δέν ἔλειπαν νά τόν παρρησιάζουν καθημερινῶς εἰς τό κριτήριον, καί πότε μέ κολακείας, πότε μέ ἀπειλᾶς τόν ἐμεταχειρίζοντο· ἀλλ’ ὁ γενναῖος Ἀθλητής, καί εἰς τά δύο εἴδη ἐφαίνετο καί ἔμενεν, ὡς ἄλλος ἀδάμας στερεός καί ἀνένδοτος. Ἡμέρας ἀπέρασαν ἑπτά, ὁποῦ ἐδοκίμαζε τῶν ἀσεβῶν τά παράλογα ἐκεῖνα προβλήματα, καί πάλιν βλέπει τήν αὐτήν ὀπτασίαν μέσα εἰς τήν φυλακήν, καί μέ κάποιον τήν ἐμήνυσεν εἰς τόν πνευματικόν του πατέρα. Τῇ ὀγδόῃ ἡμέρα, πάλιν τόν εὔγαλαν εἰς τόν Καϊμακάμην, καί ἐκεῖ ὕβρισε τήν θρησκεία τους, διά νά τούς ἐρεθίσῃ, νά τόν τελειώσουν τό ὀγλιγορότερον. Ὁ τύραννος ἐπρόσταξε τούς ὑπηρέτας, κτυπῶντας καί σπρώχνοντας νά τόν ὑπάγουν εἰς τόν Κριτήν τῆς Πόλεως, ὁποῦ τουρκιστί τόν λέγουν Σταμπόλ Ἐφέντην· τόν ἄρχισε καί αὐτός μέ τάς συνηθισμένας κολακείας, δείχνοντας πώς ἐλυπεῖτο τήν νεότητά του, καί ὑποσχόμενος νά τοῦ κάμη ὅλα ἐκεῖνα, ὁποῦ ἠμποροῦν νά τόν εὐχαριστήσουν ἔπειτα βλέποντας πώς ἐκαταφρόνει τά μεγάλα του ταξίματα, ἄρχισε νά ἀγριεύη, καί νά τόν φοβερίζη, λέγοντάς του, ὅ,τι ἐπειδή καταφρονεῖς, καί δέν μοῦ ἀκούεις, ἐγώ ἐξ ἀνάγκης πρέπει νά δώσω τό ἰλάμι σου, διά νά σέ θανατώσουν ἀνελεῆμονα καί ὁ Μάρτυς παρευθύς μέ φωνήν μεγάλην λέγει εἰς τόν Θεόν παραδίδω τήν ψυχήν μου, ἕτοιμος εἶμαι. Τούτων οὕτω ρηθέντων, τόν ἔστειλεν ὀπίσω εἰς τόν Πασσιᾶ Καπισί· ἐκεῖ τόν ἔστρωσαν εἰς τό ξύλον, δίδοντές του μέ μεγάλην ἀσπλαγχνίαν, ἕως ἑπτακοσίους ραβδισμούς καί ἐπέκεινα· ἔπειτα τόν ἔβαλεν εἰς τό τουμπροῦκι, οὕτω παντελῶς ἀνεπιμέλητον· τοῦ ἔκαναν δέ τήν βάσανον δριμυτέραν, ἐπειδή καί εἰς τόσην ὑπερβολικήν ψύχραν, ἔχυναν καί νερόν ὑποκάτω του, τό ὁποῖον ἐκρυσταλοῦτο, καί τοῦ ἐπροξένει ὀδύνην ἐνείκαστον· ὁ δε γενναῖος του Χριστοῦ Ἀθλητής, μέ μεγάλην ὑπομονήν ὑπέμεινέ τους πόνους τῶν πληγῶν, τοῦ ψύχους, καί τῆς τοῦ ξύλου θλίψεως, καί ἐδόξαζε τόν Θεόν, εὐχόμενος καί παρακαλώντας τόν νά τόν ἀξιώσῃ καί τοῦ μακαρίου τέλους τοῦ Μαρτυρίου.

Κειμένου λοιπόν εἰς τήν φυλακήν τοῦ καλοῦ Χριστομάρτυρος, ἠκολούθησαν δύω περιστατικά, τά ὁποῖα κατά ἀλήθειαν εἶναι ἄξια τῶν ὅλων στεφάνων τοῦ οὐρανοῦ· τό πρῶτον εἶναι, ὅτι τό λυσασμένον, καί πάντολμον ἐκεῖνο γύναιον, ὁποῦ ἐξ ἀρχῆς τόν ἐπεβούλευσεν εἰς τά καίρια, μαθοῦσα πῶς ἦτον εἰς τήν βασιλικήν φυλακήν, ἐτόλμησεν ἡ μαινάς, καί ἐπῆγεν αὐτοπροσώπως εἰς τόν Καϊμακάμην, λέγουσα, πώς εἶχε λογαριασμόν μέ αὐτόν, καί ἐζήτησε τήν ἄδειαν, διά νά ὑπάγῃ νά τόν ἀνταμώσῃ, ἐλπίζουσα ἡ ἀφρονεστάτη, πώς ἠμποροῦσε νά τόν κερδίσῃ. Ἔλαβε τήν ἄδειαν, ἐπῆγεν εἰς τήν φυλακήν, τόν ἀντάμωσε· καί ἐδῶ τώρα καθ’ ἕνας ἄς στοχασθῇ, ἕνα τοιοῦτον γύναιον, ὁποῦ ἄναπτε μέ ὄλας τάς φλόγας τοῦ ἔρωτος, καί καθολικά δέν ἦτον ἄλλο, παρά ἕνα ἔμψυχον ὄργανον τῆς σατανικῆς δυνάμεως· τί δέν εἶπε; καί τί δέν ἔπραξε; καί ποίους τρόπους δέν ἐμεταχειρίσθη ἡ μιαρωτάτη, διά νά ὑποχαλάσῃ καί νά χαυνώσῃ τόν τόνον τῆς ψυχῆς τοῦ γενναίου Ἀθλητοῦ; ἀλλά χάρις τῷ νικοποιῶ Σωτήρι Χριστῷ, ὅτι τήν δεινήν ταύτην πεῖραν τοῦ Βελίαρ, ματαίαν ἀνέδειξε ἡ στερρότης εἰς τόν Χριστόν, τοῦ καλλινίκου Δημητρίου καί ἀνεχώρησεν αἰσχρῶς τό κακογύναιον εἰποῦσα· ἔλαβα τόν λογαριασμόν μου, καί τώρα κάμετε τόν, καθώς θέλετε. Τό ἄλλο διήγημα εἶναι, ὅτι οἱ Χριστιανοί, καί μάλιστα οἱ Χῖοι, ὡς συμπρατιῶται, τό ἄδηλον φοβηθέντες τῶν ἀγώνων, μή τύχη δηλαδή καί ὑπενδώση, καί μείνη εἰς τήν ἀσέβειαν, μή δυνηθεῖς νά βαστάξῃ τάς κολάσεις μέχρις τέλους, ἐστοχάσθησαν νά δαπανήσουν παρά τοῖς δυνάσταις ἱκανήν ποσότητα χρημάτων, καί νά τόν ἀπολύσουν ἀπό τήν φυλακήν, τάχα ὡς τρελλόν, καί κατεύνασαν οἱ κρατοῦντες, καταβεσθέντος του ζήλου τῆς πίστεως, ὑπό τοῦ ὕδατος τῆς φιλοχρηματίας· ἀλλά τί; μανθανάνει ταῦτα ὁ ἄδολος καί εἰλικρινής Ἀθλητής, καί συγχίζεται εἰς τό ἄκρον, καί ὡς ἐχθρούς μεγίστους ἐνόμισεν ἐκείνους, ὁποῦ ἐπεχείρησαν νά τόν ἐστερήσουν ἀπό τόν μαρτυρικόν στέφανον, διά τόν ὁποῖον, καί πάντα ἐκαταφρόνησε, καί πάντα ὑπέμεινε τά μέχρι τότε· ὅθεν τους μηνᾶ, μάλιστα νά προσεύχονται, καί παρακλήσεις εἰς τάς ἐκκλησίας νά μοιράσωσι, διά νά τόν ἐνισχύσῃ ἡ χάρις τοῦ Χριστοῦ νά τελειώσῃ εὐαρέστως τόν δρόμον του. Εὖγε και ὑπερεῦγε καλλίνικε Μάρτυς τοῦ Χριστοῦ Δἠμήτριε! Μάρτυρος ὄντως ἔδειξας καί νοῦν καί καρδίαν καί προθυμίαν ἀπ’ ἀρχῆς μέχρι τέλους ἀσύγκριτον. Ἀγκαλά καί τό ἐπιχείρημα τῶν καλῶν ἐκείνων χριστιανῶν, ἐφάνη ἐναντίον εἰς τήν βουλήν τοῦ Μάρτυρος, ὅμως διά τό ἄδηλον, ὡς εἴπομεν τῆς ἐκβάσεως, εἶχε λόγον ὁ φόβος τους, διά τί μέ ὅλον ὁποῦ δέν ἠξεύρομεν κατ` εἶδος τά βάσαν ὁποῦ ἔπασχε, μέ ὅλον τοῦτον ἐμάνθανον, ὅτι τά ἔκακαν πολλά· καί ὁ τζελάτης εἶπεν ὅταν τόν ἔθαπταν, ὅτι καί τοῦβλα ἀναμμένα του ἔβαλαν εἰς τήν κεφαλήν, καί εἰς τό πρόσωπον, καί ἄλλα πολλά τόν ἔκαμαν καί πάλιν λέγει ἄλλα, ὅταν τόν ἐκατέβασαν εἴς του Μποστατζίμπασι· καί ταῦτα ἔλεγεν ὁ τζελάτης ἐπαινώντας τόν, ὅ,τι τά πάντα ὑπέμεινε μέ πολλήν γενναιότητι. Ἀλλά ἄς ἔλθομεν εἰς την σειράν τῆς μακαρίας του Ἀθλήσεως. 

Τῇ ἐννάτῃ, ἀφ’ οὐ ἤρχισεν ὁ ἀγών τῷ πρωΐ, τόν ἐπαράστησαν τελευταῖον εἰς τό κριτήριον, καί τότε βλέποντες τό ἀμετάθετόν τῆς γνώμης του, ἐξέδωκαν τήν ἀπόφασιν τοῦ θανάτου του, ἴνα δηλαδή διά ξίφους τελειωθῆ εἰς τό Μπαλούκ παζάρι· καί λοιπόν εὐθύς τοῦ ἔδεσαν τάς χείρας, καί ἐκβάλλουσιν αὐτόν ἀσκεπῆ τήν κεφαλήν, γυμνόν τους πόδας, καί φέρουσιν αὐτόν εἰς τόν ὁρισμένον τόπον τῆς καταδίκης. Ὁ δέ Μάρτυς τοῦ Χριστοῦ, εἰς ὅλον τόν δρόμον, ἐφώναζεν εἴς τούς Χριστιανούς, νά τόν συγχωρήσουν, καί νά παρακαλοῦν τόν Θεόν διά λόγου του. Φθάσας εἰς τόν τόπον τῆς καταδίκης, ἠρώτησε τόν τζελάτην, ποῦ θέλεις νά γονατίσω καί ἐγονάτισεν· ἐπεχείρησεν ὁ τζελάτης, νά τοῦ δέση τά ὀμμάτια κατά τήν συνήθειαν ἀλλ’ ὁ γενναῖος δέν ἠθέλησεν ἀλλά γονατιστός ὧν, ἐφώναξε μεγάλῃ τῇ φωνῇ· μνήσθητί μου Κύριε ἐν τῇ βασιλείᾳ σου καί τοῦτο εἰπών τρεῖς φοραῖς, ἔκλινε τήν κεφαλήν, εἰς τό ξίφος τοῦ τζελάτη, καί παρέδωκεν τήν μακαρίαν του ψυχήν εἰς χείρας Θεοῦ, τῇ κθ΄ τοῦ Ἰανουαρίου μηνός· νέος ἕως εἴκοσι δύω χρόνων, καί ἐπάνω εἰς αὐτό τό τρυφερώτατον καί χαριέστατον ἄνθος τῆς νεότητος, καταφρονεῖ ὅλον ὃλον ἀπό μιᾶς τόν κόσμον, καί προδίδει μετά πάσης χαρᾶς, μέ ὅλην τήν ὀρθήν κρίσιν τοῦ νοός του, εἰς θάνατον τήν γλυκυτάτην του ζωήν, διά νά κερδίσῃ τήν αἰώνιον, ἤτοι αὐτόν τόν Κύριον ἠμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. 

Αὐτά καί τά τοιαῦτα ἀνέπεισαν τά πλήθη τῶν φιλομαρτύρων Χριστιανῶν, καί ἔδειξαν ἐκείνην τήν ἀξιοσημείωτον συνδρομήν εἰς τήν μακαρίαν του σφαγήν, ἱερωμένοι ὁμοῦ τε καί λαϊκοί· ὅτι οἱ Ἀγαρηνοί καί μέ δαρμούς, ὁποῦ ἀλύπητα και ἀδιάκριτα κτυποῦσαν, καί τούς ἐδίωχναν ὀπίσω, δέν ἐδυνήθησαν νά ἐμποδίσουν τήν ὁρμή τους, ὁποῦ ἐστριμόχνωντο, καί συνωθοῦντο ἀλλήλοις, διά νά βουτήσουν εἰς τό μαρτυρικόν αἷμα, ἄλλος μανδήλι, ἄλλος βαμβάκι, καί νά ἁρπάσουν ποῖος τρίχας ἀπό τήν ἁγίαν του κεφαλήν, ποῖος κομματάκι ἀπό τόν λαιμό, καί ποῖος κανένα κομμάτι ἀπό τά φορέματα του· μάλιστα καί πολλοί τυπτόμενοι ἔλεγον, ὅτι ὁ Μάρτυς ἀπέθανε διά τήν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ, καί ἠμεῖς διά νά λάβομεν παραμικρᾶν χάριν ἀπό τόν Μάρτυρα, τί μεγάλον κακόν ἐπάθαμεν, ἄν φάγομεν δύο τρεῖς ραβδιαῖς; κατά ἀλήθειαν Μάρτυρες οἱ φιλομάρτυρες οὗτοι τῇ προαιρέσει, κατά τόν Μέγαν Βασίλειον· διά τί ἄν ἀπό μόνον τόν ἀπό καρδίας μακαρισμόν τοῦ Μάρτυρος, ἀποφασίζει ὁ Πατήρ, πῶς γίνεται Μάρτυς τῇ προαιρέσει, καί χωρίς πυρός, χωρίς διωγμοῦ ἀξιοῦται ὁ γνησίως μετανοήσας, τῶν ἰδίων στεφάνων ὁποῦ ἔλαβεν ὁ μαρτυρήσας, πῶς δέν εἶναι πολλῷ μᾶλλον ἄξιοι τῶν αὐτῶν μισθῶν, οὗτοι οἱ Χριστιανοί, ὁποῦ δέν ἐψήφισαν τό πλῆθος τό ἀναρίθμητον τῶν ἀσεβῶν, οὐδέν ἔβαλαν εἰς τόν νοῦν παντάπασι τόν θυμόν ὁποῦ ἔβραζε μέσα εἰς τάς καρδίας τους, διά τήν ὕβριν τῆς βδελυρᾶς τους θρησκείας, ἀλλά φανερά καί ὁμολογουμένως, ἔμπροσθεν εἰς τά ὀμμάτια τους, ἐτιμοῦσαν καί ἐδόξαζαν ἐκεῖνον, ὁποῦ αὐτοί ἐθανάτωσαν, ὡς ἐχθρόν καί ὑβριστήν τῆς ἐναγοῦς των πίστεως; ἐγώ μέ τόν θεῖον Βασίλειον ἐπαινῶ καί τούτους τούς Χριστιανούς, καί ὅσοι ἄλλοι δείχνουν εἰς τούς Μάρτυρας τήν αὐτήν φιλομάρτυραν γνώμην καί διάθεσιν· ὅσοι δέ ἄλλως στοχάζονται, φανερόν ὅτι φρονοῦσι πῶς πρέπει οἱ Χριστιανοί νά εἶναι καί νά μένουν ἀκίνδυνοι καί ἀβλαβεῖς ἀπό κάθε ἐνδεχόμενον κακόν· ἀλλά μία τοιαύτη γνώμη, ποτέ δέν ἐφάνη δόκιμος, οὔτε ὅταν ἔβραζαν πανταχοῦ οἱ διωγμοί τῶν παλαιῶν τυράννων· καί ὄχι μόνον ἐκκλησιαστική δέν εἶναι, ἀλλά οὐδέ κᾂν πολιτική. Ἀλλά ἐπί το προκείμενον ἐπανέλθωμεν. 

Ἀπό ἕνα παρόμοιον ζῆλον κινούμενος, ἕνας εὐλαβής Ἀρχιδιάκονος ἑνός ἐπισήμου Ἀρχιερέως, ἐσυμφώνησε μέ τόν τζελάτην νά τόν δώσῃ τό μανδήλιόν του, καί ὅταν ἀποκεφαλίσῃ τόν Μάρτυρα, νά ἀποσφογγίση ἐπάνω εἰς ἐκεῖνο τήν σπάθην του, καί νά λάβῃ παρ’ αὐτοῦ εἰσκοσιπέντε γρόσια· ἔγινεν οὕτω· τό μανδήλιον ἦτον λευκόν· καί ὤ τοῦ θαύματος! ἒτζι καθώς ἦταν διπλωμένον, πάντῃ ἀνεπιτεχνήτως, καί χειρί ἀοράτῳ, εὑρέθησαν εἰς διάφορα μέρη τοῦ μανδηλίου σταυροί ἐνετυπωμένοι μέ τό ἴδιον μαρτυρικόν αἷμα. Καί τοῦτο δέν τό εἶπεν, οὔτε τό ἔγραψεν ἕνας, ἤ δύο, ἀλλά πάντες ἁπλῶς καί ὁμοφώνως καί εἶπαν καί ἔγραψαν τό ἐξαίσιον τοῦτο τερατούργημα. 

Τῇ Τρίτῃ ἡμέρα ἀφ’ οὖ ἀπεκεφαλίσθη ὁ Μάρτυς, ἐδόθη προσταγή τό λείψανον νά μή δοθῇ εἰς τούς Χριστιανούς, ἀλλά νά ριφθῇ εἰς τήν θάλασσαν ὅμως ὁ Ἅγιος Θεός ᾠκονόμησεν καί μέ κάποιους μυστικούς τρόπους, τοῦ δημίου καλῶς διατεθέντος, τό διεβίβασαν εἰς τό νησί τῆς Πρώτης, καί συμπαρόντος τοῦ δημίου, καί παραθαρρύνοντος, τό ἐνταφίασαν μέσα εἰς τόν Ναόν τοῦ Μοναστηρίου. Καί πάλιν καί ἐδῶ, μέ ὅλον ὁποῦ ἦτον φόβος, ὁποῦ δέν ἐφυλάχθη ἡ βασιλική προσταγή, ὅμως ἐσύντρεξαν πλήθη Χριστιανῶν μέ καΐκια, περνῶντες ἀπό τό βασιλικόν σεράγι ἔμπροσθεν. Τήν ἄλλην ἡμέραν κατέβη ὁ ἡγούμενος εἰς τήν Πόλιν, διά νά ἀναγγείλη τά συμβάντα εἴς τούς ἐπιτρόπους, καί στραφεῖς εἰς τό μοναστήριον ἐδιηγήθη, πώς εἶδε καί αὐτός τό μανδήλιον, ὁποῦ εἶχε τούς σταυρούς, προσθείς, καί ὅτι ἠσθάνθη, ὁποῦ ἐξέπεμπεν εὐωδίαν ἄρρητον· καί τοῦτο εἶναι ἀληθέστατον, καί τινάς δέν ἠμπορεῖ νά ἀμφιβάλη, πῶς ὁ Θεός ἐδέχθη τήν χύσιν τῶν αἱμάτων τοῦ δούλου του, καί ἐδόξασε τόν Ἅγιόν του, καί μέ τήν εὐωδίαν ταύτην τήν πνευματικήν, καί μέ τά ἐξαίσια θαύματα, ὁποῦ τελεῖ ἑκάστοτε εἰς τούς αὐτόν ἐπικαλουμένους μετά πίστεως ἐξ’ ὧν εἶναι καί τά ἀκόλουθα ταῦτα, ὅσα εἰς τήν ἡμετέραν εἴδησιν ἔφθασαν. 

Ὠραιότατον εἶναι τό παράδοξον ἐκεῖνο διήγημα, ὁποῦ ἱστορεῖ δί ἐπιστολῆς ὁ πνευματικός τοῦ Μάρτυρος Παπᾶ Ἀγαθάγγελος, πρός τινα Παπᾶ Φιλόθεον Προεστῶτα τῆς τοῦ Ἁγίου Φωκᾶ ἐκκλησίας, καί ἐδικόν του πνευματικόν πατέρα· γράφει γάρ, ὅτι εἰς τήν πυρκαϊάν ὁποῦ ἠκολούθησεν εἰς τό Μπακτζέ Σαράϊ, ὕστερα ἀπό τό μαρτύριον, κάποιος Χριστιανός, ὁποῦ εἶχεν ἐκεῖ ἐργαστήρι σπετζιάρικον, ἀκούωντας τό γιανκίνι εἰς καιρόν νυκτός, ἐσηκώθη τό ὀγλιγορώτερον, καί ἐπέρασε πέρα, διά νά κάμη ὅτι δυνηθῆ νά φυλάξη τό ἐργαστήρι τοῦ εἰς αὐτόν τόν σαματᾶν, ἐξύπνησαν τά παιδιά του, καί ἡ γυναίκα τοῦ ἐδόθη εἰς τό νά τά ἀποκοιμήση, καί μετά ταῦτα ἐν τοσούτῳ ἀπεκοιμήθη καί αὐτή. Ἐκεῖ ὁποῦ ἐκοιμάτο, τῆς ἐφάνη πώς ἐκτύπησεν ἡ πόρτα, καί ἐμβήκαν μέσα δύο νέοι ἀσπροφόροι, βαστώντας ὁ καθένας μίαν λαμπάδα εἰς τήν δεξιάν οἱ ὁποῖοι τήν ἠρώτησαν, ποῦ εἶναι ὁ ἄνδρας σου; Αὐτή τούς ἀπεκρίθη, ὅτι ἐπῆγεν εἰς τήν φωτιάν ἀπεκρίθη ὁ ἕνας ἐκ τῶν δύο λέγοντας, ὅτι καί ἠμεῖς διά τήν φωτίαν ἐκατεβήκαμεν, καί ἐλάβαμεν μεγάλον κόπον, ἕως νά εὔρομεν καικι, καί ἤλθομεν νά βοηθήσομέν τούς Χριστιανούς καί τόν ἄνδρα σου, ἐπειδή καί αὐτός μέ ἐσύντρεξεν εἰς αὐτᾶς τάς ἡμέρας. Ἡ γυνή τούς ἠρώτησε, καί πόθεν εἶσθε ἐσεῖς; Εἴμεθα εἶπον ἀπό τό Νησί· ἐγώ εἶμαι ὁ Δημήτριος, καί αὐτός εἶναι το Ἀραϊτζόπουλον, ὁποῦ πρό πολλῶν χρόνων ἐμαρτύρησε διά τόν Χριστόν· ὡς τόσον τό ἐργαστήρι σας δέ ἔπαθε τίποτε κακόν πλήν νά εἰπῆς τόν ἄνδρα σου νά μετανοήσῃ, διότι μεγάλως ἐσκλήρυνε τήν θείαν χρηστότητα, καί ἔμελλε νά παραδοθῇ ἀπό μίαν σκλάβαν, νά χαθῇ ψυχῇ τέ καί σώματι, ἄν ὅμως μετανοήσῃ, ὁ Θεός εἶναι εὔσπλαγχνος, καί τόν λυτρώνει ἀπό κάθε κακόν ἄς ὑπάγη εἰς το Σταυροδρόμι ὁποῦ ἔχω ἕνα Παραμπαμπᾶ νά ἐξομολογηθῇ, καί ἄς κάμῃ ὅ,τι τόν διορίσῃ ἐκεῖνος. Ταῦτα μαθῶν ἐκεῖνος παρά τῆς γυναικός του, ἐπῆγεν εὐθύς εἰς τόν ρηθέντα πνευματικόν, καί μετά δακρύων ἐξομολογήθη, καί αὐτός εἶπεν εἰς τόν πνευματικόν ἐκεῖνα, ὁποῦ εἴπομεν ἀνωτέρω, πώς τόν εἶπεν ὁ τζελάτης εἰς τό νησί διά τόν Μάρτυρα. Ὡραιότατον εἶπα πῶς εἶναι τό παράδοξον τοῦτο διήγημα, διότι, λέγει, πώς ἔλαβον μεγάλον κόπον οἱ Μάρτυρες, ἕως νά εὕρουν καΐκι καί ὅτι ὁ χριστιανός ἐκεῖνος ἐσύντρεξε τόν Δἠμήτριον ἐκείνας τάς ἡμέρας, καί τρόπον τινά ἦτον χρεώστης εἰς αὐτόν διά νά τοῦ κάμη τήν ἀνταμοιβήν. Ποίαν συνδρομήν ἔκανε ὁ χριστιανός ἐκεῖνος, τόν ὁποῖον ὁ Μάρτυς ἐβοήθησε καί σωματικά, ὁποῦ δέν ἄφησε νά καῇ τό ἐργαστήρι του, καί ψυχικά ὁποῦ, ὡς φαίνεται, εὐρίσκετο ἐν ὀδῷ ἀπωλείας, καί τόν ἔφερεν εἰς μετάνοιαν. Ἄς καταλάβουν λοιπόν καί ἀπό τοῦτον ἐκεῖνοι ὁποῦ κατηγοροῦν τήν τοιαύτην συνδρομήν τῶν φιλομαρτύρων χριστιανῶν, ὅ,τι πολλά δεκτή, καί πολλά ἀρεστή εἶναι εἰς τούς θείους Μάρτυρας, καί διά τοῦτο ὡς πολλά διακριτικοί καί εὐγνώμονες, κάνουσιν εἰς αὐτούς ἐν καιρῷ χρείας καί περιστάσεων, τήν προσήκουσαν ἀνταμοιβήν καί ἠμεῖς, λέγει, διά τήν φωτίαν ἐκατεβήκαμεν, διά νά βοηθήσωμεν τούς Χριστιανούς. 

Δἐν ἀμφιβάλλομεν, πώς ὁ καλλίνικος οὗτος νέος Δημήτριος, ἔλαβεν ἀπό τόν Θεόν χάριν μεγάλην, καί ἐκτελεῖ πολλά παράδοξα καί ἐξαίσια θαύματα ἀλλά εἰς ἠμᾶς ἐνταῦθα εἶναι ἄγνωστα, καί διά τοῦτο ἀρκούμεθα εἰς αὐτά ὁποῦ ἐδιηγήθημεν, ὡσάν ὁποῦ καί αὐτά μόνα εἶναι ἱκανά νά παραστήσουν τήν μαρτυρικήν χάριν ὁποῦ ἐπλούτησε· καί γάρ, ζῶ ἐγώ, λέγει Κύριος, ἀλλά ἢ τούς δοξάζοντας μέ ἀντιδοξάσω, αὐτῷ ἡ δόξα, τό κράτος, καί ἡ προσκύνησις τῷ μόνῳ ἐν Τριάδι Θεῷ ἠμῶν, εἴς τους ἀτελευτήτους αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν._